بە پێی ڕاپۆرتی جام کوردی، قۆناغە سەرەتاییەکان، زۆربەی کات 10 تا 15 ساڵ پێش دروستبوونی شێرپەنجەی ڕیخۆڵەی گەورە دەردەکەون. سەرەڕای ئەمەش چەند هۆکارێک هەیە کە بەوەش دیاری دەکرێت کە چ کەسانێک لە ڕیزی گرووپە مەترسیدارەکانی توشبوون بە شێرپەنجەی قۆڵۆندان.
ئایا تەمەنی ئێوە 50 ساڵ یان زیاترە؟
مەترسی توشبوون بە شێرپەنجەی قۆڵۆن بە بەرزبوونەوەی تەمەن زیاتر دەبێت. مامناوەندی دەستپێکی ئەم نەخۆشییە بۆ پیاوان 69 ساڵ و بۆ ژنان 75 ساڵە بەڵام یەکەم نیشانەکان زۆر زووتر دەردەکەون. پزیشکان ئامۆژگاری ئەوە دەکەن کە چاودێرییەکان و پشکنینەکانی ڕیخۆڵە لە تەمەنی 50 ساڵییەوە دەست پێبکات.
ئایا خوێن لە پیسایی ئێوەدا هەبووە؟
ئەمە نیشانەیەکی هۆشدارە و دەتوانێت نەخۆشییەکی جیدی پیشان بدات. ئەم حاڵەتە لە گەڵ پزیشکدا باس بکەن. هەندێک کێشەی وەک سک ئێشە ڕەنگە سەرەتا زۆر گرنگ نەبێت بەڵام ئەوەش دەتوانێت پیشاندەری نەخۆشییەکی ڕیخۆڵە بێت، ئەگەر نیشانەکان درێژەی هەبێت، دەبێت هۆکارەکەی لە لایەن پزیشکەوە دیاری بکرێت.
ئایا لە بنەماڵەی ئێوەدا کەسێک هەبووە تووشی شێرپەنجەی ڕیخۆڵە بووبێت؟
ئەگەر کەسێک لە بنەماڵەی ئێوە پێشتر تووشی شێرپەنجەی قۆڵۆن بووبێت، ڕەنگە ئێوەش مەترسی زیاترتان لە سەر بێت. بە وتەی ناوەندی توێژینەوەی شێرپەنجەی ئەڵمانیا، لە ئەگەر هەبوونی نموونەیەکی وەها، مەترسی توشبوون بەمە نەخۆشییە دوو هێندە زیاتر دەبێت.
ئایا نەخۆشیی شەکرەی جۆری دووەمتان هەیە؟
ئەگەر شەکرەی جۆری دووەمتان هەیە، بەراورد بەو کەسانەی کە شەکرەیان نییە، سێ هێندە زیاتر مەترسی نەخۆشی شێرپەنجەی قۆڵۆنتان لە سەرە. هەر بۆیە لە کاتی دەستپێکردنی پرۆسەی دەرمانی شەکرە دەبێت ڕاوێژ بە پزیشکی خۆتان بکەن کە ئایا کۆلۆنۆسکۆپی بۆ ئێوە باشە یان نە.
جگەرە دەکێشن؟
بەکارهێنانی نیکۆتین بۆ ماوەیەکی زۆر دەتوانێت زیان بە خانەکانی ڕیخۆڵە بگەێنێت، تەنانەت جگەرەکێشان بە ڕێژەیەکی کەمیش ئەم ئەگەرەی بە دواوە دەبێت، هەر بۆیە باشترە واز لە جگەرەکێشان بێنن.
ئایا جوڵەتان نییە؟
ئەگەر جوڵەی جەستەتان کەمە، ئەگەری توشبوونتان بە شێرپەنجەی قۆڵۆن زیاترە. پزیشکان ئامۆژگاری ئەوە دەکەن کە لە هەفتەیەکدا سێ جار چالاکی جەستەیی هەبێت. توێژینەوەکان ئەوەیان سەلماندووە کە تەنیا 30 تا 60 خولەک چالاکی جەستەیی لە ڕۆژ، مەترسی توشبوون بە شێرپەنجەی ڕیخۆڵە کەم دەکاتەوە.
ئایا کێشی زیادەتان هەیە؟
ئەو خواردنانەی چەوری زۆریان هەیە و هەروەها گۆشتی سور مەترسی توشبوون بەم نەخۆشییە زیاتر دەکەن. ئێوە پێویستە ڕێجیمێکی خۆراکیی هاوسەنگ بە ڕێژەیەکی زۆر لە میوە و سەوزەکانتان هەبێت. بەدەر لەمەش، قەڵەوی و کێشی زیادە یەکێک لە گەورەترین هۆکارەکانی مەترسی توشبوونە بە نەخۆشیی شێرپەنجەی قۆڵۆن./.
