جام کوردی-نایب رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی سنندج گفت: مرز باشماق مریوان یکی از استراتژیک ترین منطقه تجاری ایران است چراکه به علت داشتن ارتباط با دولت اقلیم کردستان دارای مزایایی چون قابلیت بالای تجارت اقلام مشمول قانون تحریم، امکان انتقال ارز، قرار گرفتن در مسیر تجاری آسیایی – عربی – اروپایی و امنیت کامل تردد است.
محمد هلاکو در گفتوگو با خبرنگار جام کوردی، در خصوص وضعیت نا به سامان مرز باشماق مریوان، با اشاره به نقش تجارت در توسعه، اظهار کرد: تمام ارکان توسعه یک کشور وابسته به تجارت است چراکه کل روال تولید کالا و خدمات از این طریق امکان پذیر است و تجارت هم وابسته به نحوه مدیریت مرزهای آبی، هوایی و زمینی بوده و روند توسعه به نسبت ضعف و قوت در این حوزه از مزایای تجارت بهرهمند میشود.
وی افزود: تمام کشورهای دنیا در تلاشاند با استفاده از روشهای نوین بازرگانی خارجی بازار کشورهای هدف را تبدیل به مکانی برای فروش تولیدات خود کنند بر این اساس یکی از مکانیزههای آنها برای رسیدن به هدف حمایت کامل و بیدریغ از فعالان اقتصادی است اما در کشور ما متولیان توسعه اقتصادی این حوزه را تنها عرصهای برای تأمین درآمد خزانه کشور میدانند و همواره در تلاشاند تا با انواع ضوابط و مقررات خودساخته و خلقالساعه تجار را در منگنه قرار دهند.
نایب رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی سنندج، تصریح کرد: اخذ پیمانسپاری ارزی، عدم تأمین ارز موردنیاز از طریق بانک مرکزی، افزایش بیرویه نرخ ارز، کاهش مداوم ارزش پول ملی، تأخیر و سختگیری سلیقهای در ترخیص کالا، تضاد ضوابط نهادهای متولی تجارت و غیره همه ضد بازرگانی هستند و تاکنون خسارات سنگینی بر دست فعالان اقتصادی وارد کرده و افراد و شرکتهای فراوانی را ورشکست و یا فراری دادهاند.
هلاکو ذکر کرد: گویا بسیاری از مسئولین ما هنوز باور نکردهاند که ایران در جنگ اقتصادی قرار داشته و تنها راه برونرفت از این شرایط تقویت بازرگانی کشور و حمایت از فعالان این حوزه است، دلیل ما برای اثبات این ادعا بینتیجه بودن تمام جلسات و رایزنیهاست.
این فعال اقتصادی عنوان کرد: مرز باشماق مریوان یکی از استراتژیک ترین منطقه تجاری ایران است چراکه به علت داشتن ارتباط با دولت اقلیم کردستان دارای مزایایی چون قابلیت بالای تجارت اقلام مشمول قانون تحریم، امکان انتقال ارز، قرار گرفتن در مسیر تجاری آسیایی – عربی – اروپایی و امنیت کامل تردد است.
هلاکو افزود: دولت اقلیم کردستان به علت نداشتن رسمیت بینالمللی و عدم استقرار دولت الکترونیک اجبار کامل در پایبندی به قوانین بینالمللی مثل مصوبات شورای امنیت سازمان ملل، تصمیمات تنبیهی پارلمان اروپا و مصوبات کنگره آمریکا ندارد و از این بستر میتوان برای افزایش مبادلات اقتصادی استفاده کرد و نباید از این واقعیت غافل شویم که دولت اقلیم در تدارک کسب رسمیت بینالمللی از طریق عضویت ناظر در سازمان ملل، اتصال به سیستم اقتصاد جهانی، اجرای برنامههای توسعه اقتصادی است و ما شاید بیش از 3 یا 4 سال فرصت برای کسب جایگاه در بازار این منطقه نداشته باشیم.
وی در خصوص مشکلات و موانع فعالیت در باشماق اعلام کرد: یکی دیگر از فرصتهای بیبدیل ایران در اقلیم کردستان عراق علاقه به ایران به سبب داشتن اشتراکات فرهنگی و روابط تاریخی با حکومتهای ایران است زیرا در تمام دوران مبارزات با رژیم عراق و داعش، جمهوری اسلامی در کنار کوردها بوده و در شرایط سخت موقت مثل کمبود برق و بنزین آنها را حمایت کرده و فعالان اقتصادی کورد علاقه وافر به رابطه با ایران دارند تا کشورهایی مثل ترکیه و امارات چون در دوران سخت مبارزه با رژیم بعث ترکیه هر آنچه در توان داشت برعلیه آنها به کار گرفت.
وی اذعان کرد: اما باعث تأسف است که ما میبینیم که تاوان آزادی عراق و کوردها از دست صدام و داعش را ایران پرداخت کرد و فرصتهای اقتصادی آن نصیب ترکیه و امارات شد درواقع آنها نقش وارث خون شهدای ایران در عراق شدند.
نایبرئیس اتاق بازرگانی سنندج تصریح کرد: برخی از رفتاهای متولیان تجارت کشور بهویژه در مرز باشماق واقعا انسان را به این فکر وامیدارد که شاید همراه و همگام با تحریم ایران هستند زیرا دست به اقداماتی می¬زنند که با هیچ تفکر توسعهگرا و مدل مدیریت بحران و حتی دوران عادی هم سازگار نیست.
هلاکو با اعتراض به عدم اجرای مدیریت واحد در باشماق اشاره کرد و گفت: نبود مدیریت واحد در باشماق یکی از عوامل بینظمی و ناکارآمدی این مرز است و سالهاست که صاحبنظران توسعه و فعالان اقتصادی و تشکیلات صنفی فریاد میزنند که مدیریت آن را یکدست نموده و همه ادارات و نهادها را در یک سیستم مدیرتی تجمیع کنید تا از دوباره کاری، تصمیمات متضاد، لج بازی نهادها با هم، سختگیری و اعمال سلیقه جلوگیری شود، این را بدانید که روند مدیریت مرز باشماق علاوه بر واردکردن خسارات به بازرگانان موجب از دست رفتن فرصتهای طلایی برای روند توسعه کشور و اقتصاد مقاومتی شده است، تأخیر در ترخیص کالا، بازپرسیهای اضافی، اخذ وجوه غیرمتعارف و غیرقانونی و همه به علت یکدست نبودن مدیریت است.
وی افزود: نحوه اداره بیسروسامان باشماق سبب شده تا برخی افراد سودجو با خیال راحت از فرصت بهدستآمده نهایت استفاده را برده و عرصه بر فعالان اقتصادی تنگ کنند زیرا از طریق صادرات کالاهای معیوب و غیراستاندارد اعتبار تولیدات ایران به چالش میکشند و امروزه کالاهای غیر ایرانی را بر محصولات ما ترجیح میدهند و اگر چنین پیش رود در آینده این حضور نحیف و کمرنگ را هم از دست میدهیم.
وی تصریح کرد: کجای دنیا باور میکنند که در یک مکان تجاری شرکتی بر تجار تحمیلشده که بدون ارائه خدمات از تجار پول میگیرد و زمانی که اعتراض میکنیم به این رفتار شرکت انبارهای عمومی میگویند اینیک شرکت دولتی است و با گمرک کشور قرارداد دارد و نمیتوان از آن گریز زد و زمانی هم که میگوییم پس تأسیسات انبارداری را احداث نماید که در جواب میشنویم این موضوع ربطی به ما ندارد.
نایبرئیس اتاق بازرگانی سنندج در ادامه گفت: چند نهاد متولی در باشماق مستقر هستند که بر روند نظارت کرده و در مواردی نسبت به بازرسی بارها اقدام کنند اما این نهادها بدون توجه به سوابق و اعتبار تاجر اقدام به تخلیه بار به بهانه بازرسی میکنند که علاوه بر تأخیر در ارسال به بازار عراق در مواردی سبب واردن شدن خسارات از طریق آسیب دیدن بار و یا اخذ کرایه زمان تأخیر توسط راننده کامیون میشود، ما منکر بازرسی نیستیم و نبودش زیانبار است زیرا سبب سوءاستفاده افراد فرصتطلب میشود اما این را خواستاریم که بازرگانان با سابق و خوشنام که اعتبار خود را با هیچ پول و کالایی عوض نمیکنند نیازی به بازرسی ندارند چون تنها ابزار بقایشان اعتبارشان است و با فردی که آمده تا یکی دو بار تجارت کند و با جعل و تقلب پولی به دست آورد تفاوت دارند. اما در مواردی این موضوع زیانبارتر میشود آنها این است که اکثر این نهادها بازرسی نهاد دیگر را قبول نداشته و میگویند که ما هم باید بازرسی کنیم.
وی افزود: بیش از چند سال است که طرح ساماندهی باشماق ابلاغشده و اجرای آن به سازمان راهداری و حملونقل واگذار شده اما به علل مختلف اجرای آن با تأخیر روبرو شده، با عنایت به اینکه در فاز اول هم 60 میلیارد تومان اعتبار تخصیص دادهشده و با افزایش مداوم نرخ مصالح مواجه هستیم اگر این تأخیر ادامه داشته باشد بدون شک هزینه اجرا چند برابر خواهد شد.
هلاکو در پایان یادآور شد: بدون تعارف بیان میکنم که اگر این روند ادامه داشته باشد بدون شک مرز باشماق جایگاه خود را ازدستداده زیرا از هماکنون بسیاری از تجار ایرانی و عراقی و شرکتهای ترانزیتی که قبلاً فعالیت در این مرز را بر سایر مرزها ترجیح میدادند امروزه مسیر خود را تغییر داده و از فعالیت در باشماق خودداری میکنند.