محمد هلاکو نایبرئیس اتاق بازرگانی سنندج در گفتوگو با خبرنگار جام کوردی، به تشریح وضعیت موجود و راهکارهای برونرفت از شرایط فعلی مرزها پرداخت، اظهار کرد: مرزهای باشماق مریوان و سیرانبند بانه چندین سال است که توسط دولت¬های ایران و عراق بهعنوان مرز رسمی اعلامشده و فعالیت تجاری در آنها انجام می¬شود اما تاکنون دولت نتوانسته زیرساخت¬های سختافزاری و نرمافزاری آن را تأمین کند، فقدان جاده دسترسی استاندارد، نبود ابنیه اداری برای فعالیت ادارات مرتبط با تجارت، نداشتن حصار کشی در اطراف مرزها، انبارداری منسجم و سیستم اتوماسیون اداری را فراهم نکرده است، هرکدام از این کمبودها موجب بروز موانع بزرگی برای استفاده حداکثری از ظرفیت تجاری باشماق و سیرانبند شده که علت همه این موارد به نبود مدیریت واحد برمیگردد.
وی با اشاره به اجرایی نشدن برنامه مدیریت واحد در مرزها، افزود: سالهاست که صاحبنظران توسعه و فعالان اقتصادی از دولت درخواست اجرای این امر را می¬کنند اما نهادهای مرتبط به علل مختلف از اجرای آن خودداری کرده¬اند و این موضوع سبب شده تا پراکندهکاری ادارات اختلالات متنوعی در تجارت ایجاد کند، بهطوریکه بخش بزرگی از ظرفیت تجاری تعطیلشده، در این شرایط که کشور درگیر جنگ اقتصادی است تنها راه عبور از این شرایط تقویت تولید و تجارت بوده اما برخی رفتارهای دولت ازجمله عدم تأمین زیرساخت¬های مرزهای تجاری و اجرا نکردن مدیریت واحد این مرزها مغایرت کامل با نیاز کشور دارد.
نایبرئیس اتاق بازرگانی سنندج به وضعیت تجارت با اقلیم کردستان اشاره و عنوان کرد: مصرفی بودن بازار عراق و اقلیم کردستان، امکان دور زدن تحریم از طریق اقلیم کردستان و علاقه طرف عراقی به داشتن ارتباط تجاری با ایران، فرصت¬های بینظیر تجاری برای ایران خلق کرده اما اهمال دولت در اجرای برنامه¬های مرتبط با افزایش تجارت با این بازار گسترده سبب شده که دولت ترکیه بتواند جای ایران را در این کشور پرکرده و اکنون حجم عظیمی از ظرفیت این بازار را در اختیار گرفته است، سال گذشته کل تجارت ایران با عراق از طریق مرزهای باشماق و سیرانبند 8 میلیارد دلار بوده درحالیکه می¬توان بیش از 3 برابر این رقم باشد.
هلاکو، علل اصلی عدم استفاده از ظرفیت کامل بازار عراق را تأخیر در ترخیص کالا به علت سختگیری در بازرسی محموله¬ها یکی از این علل است خواند و گفت: برخی کالاها چندین با بازرسی می¬گردد که موجب افزایش زمان رسیدن محموله به بازار عراق و آسیبدیدگی کالا بهویژه محصولات کشاورزی میشود بهطوریکه بارها محموله را برگشت داده¬اند، بالا بودن هزینه¬های گمرکی از دو طرف ایران و اقلیم کردستان عراق یکی دیگر از علل است و بسیاری از تجار تجارت خود را به سمت مرزهای سایر استانها برده¬اند، پایین بودن زمان فعالیت ادارات و نهادهای حاضر در باشماق و سیرانبند یکی دیگر از علتهاست و ضرورت دارد تا بهجای یک شیفت کاری از 3 شیفت کاری بهره گرفت.
وی در سؤالی مبنی بر اینکه آیا تاکنون دولت برنامه اجرای تأمین زیرساخت و ساماندهی به این مرزها را شروع نکرده است، افزود: برنامه مدت 3 سال است توسط سازمان راهداری شروعشده اما پیشرفت فیزیکی پروژه کمتر از 10 درصد است و در پاسخ به علت کندی اجرا دلایلی مثل کمبود اعتبارات، شکایت معارضین محلی و عدم همکاری برخی نهادهای حاضر در مرزها را بیان می¬کنند که نمی¬تواند موجه باشد چون ایران در شرایط اقتصادی قرار دارد که باید تجارت را در اولویت همه برنامه¬ها بگذارد.
نایبرئیس اتاق بازرگانی سنندج در پایان سخنان خود یادآور شد: اتاق بازرگانی بهعنوان بزرگترین تشکل غیردولتی و پارلمان بخش خصوصی اقدامات لازم را از طرق مختلف اعمال کرده اما تاکنون منجر به نتیجه نشده است، مکاتبات مستمر با هسته مرکزی مدیریت ارشد کشور و دیدار با مسئولان ارشد دولتی و مدیران استان در ردیف این اقدامات قرار دارد و این نهاد همچنان پیگیر حل موانع مذکور است.