به گزارش جام کوردی، پنجم مرداد سالروز ثبت جهانی منظر فرهنگی هورامان/اورامانات بود. پرونده منظر فرهنگی، تاریخی و طبیعی هورامان/اورامانات در دو استان کردستان و کرمانشاه حدود ۴۰۹ هزار هکتار عرصه و حریم دارد که پنجم مرداد سال ۱۴۰۰ به ثبت جهانی رسید. از اورامانات به عنوان وسیع‌ترین منظر فرهنگی ثبت جهانی شده، خاورمیانه یاد می شود. چهار سال از ثبت بیست و ششمین میراث جهانی ایران یعنی اورامانات گذشت و به همین مناسبت هر چند با تاخیر گفتگویی با مدیر پایگاه جهانی هورامان داشتیم.
دکتر «پویا طالب نیا» در گفتگو با خبرنگار جام کوردی اظهار داشت: پس از ثبت جهانی بیشترین فعالیت ها در بخش های مختلف در هورامان/اورامانات کرمانشاه انجام گرفته و در کردستان فعالیت چشمگیری در عمل دیده نمی شود.
مدیر پایگاه جهانی منظر فرهنگی، تاریخی اورامانات گفت: با وجود تایید گزارش و پرسشنامه ادواری در خصوص فعالیت های صورت گرفته در اورامانات از سوی یونسکو اما انتظار بیشتری از انجام فعالیت ها در دو استان با حمایت مسئولان می‌رود.
طالب نیا ادامه داد: در کرمانشاه طی سه چهار سال اخیر اقدامات قابل قبول‌تری نسبت به کردستان در منطقه اورامان انجام گرفته است. در واقع طی این مدت در کردستان فعالیت آنچنانی صورت نگرفته است.
وی تصریح کرد: در مجموع پس از ثبت جهانی اورامانات، در دو استان کرمانشاه و کردستان آن حمایتی که انتظار می رفت از یک اثر جهانی بشود تا به امروز نشده است.
طالب نیا گفت: اورامانات یک اثر ارزشمند جهانی و بزرگترین منظر فرهنگی، تاریخی و طبیعی خاورمیانه است که ثبت جهانی شده و این موضوع کم‌ارزش نیست. بنابراین نیازمند توجهات بیشتری برای پیشبرد اهداف آن از سوی مدیران و مسئولان استانی است.
مدیر پایگاه جهانی اورامانات از مهم ترین دستاوردهای ثبت جهانی اورامانات را رونق ویژه گردشگری طی چند سال اخیر در منطقه عنوان کرد و گفت : معرفی جهانی اورامانات از لحاظ اقتصادی تاثیر غیر قابل قیاسی را به دنبال داشته است. ارزش افزوده املاک منطقه اورامانات طی چند سال رشد چشمگیری داشته است که در دیگر نقاط کشور این رشد دیده نمی‌شود.
وی با بیان اینکه با ثبت جهانی هورامان، بومگردی‌ها در نقاط مختلف آن فرآیند روبه رشدی را تجربه کرده، افزود: بیش از ۷۰ درصد بوم‌گردی در کرمانشاه در اورامانات ایجاد شده است و این از نتایج جهانی شدن منطقه است.
طالب نیا گفت: رونق گردشگری در اورامانات ، امنیت را در منطقه ایجاد کرده است. امنیت، اعتماد و در نتیجه حس مشارکت مردمی را ایجاد کرده است که خود باعث حفاظت و معرفی بیشتر آن می‌شود.
وی تاکید کرد: هورامان بی نظیر ترین سایت در حوزه جذب و مشارکت عمومی در منطقه است.
مدیر پایگاه جهانی اورامانات همچنین در ادامه بر لزوم مدیریت واحد و یکپارچه در منطقه تاکید کرد و افزود: منظر فرهنگی هورامان برای حفاظت پایدار به مدیریت واحد نیاز دارد.
وی با انتقاد از موازی کاری دستگاههای اجرایی در منطقه ثبت جهانی شده اورامانات، افزود: برای حفاظت از منطقه و دستاوردهای آن یک دستگاه واحد باید مدیریت پایگاه جهانی اورامانات را در دست بگیرد تا از آسیب‌ها در امان بماند.
طالب نیا در ادامه به بخشی از اقدامات صورت گرفته در حوزه های مختلف اشاره کرد و گفت: طی دو سه اخیر در سه محور عمرانی، فرهنگی و علمی اقدامات خوبی بویژه در کرمانشاه انجام شده است.
مرمت بازار تاریخی نودشه، ساماندهی بافت روستایی قلاجه جوانرود در سه فاز، ساماندهی روستای کلاش لولم جوانرود بخشی از اقدامات حوزه عمرانی در منطقه که از محل اعتبارات آن ملی بوده است.
وی هدف از ساماندهی در این نقطه از اورامان را ایجاد محور جدید گردشگری و کاهش بار ترافیکی از محور پاوه و هجیج عنوان کرد و افزود: این مناطق از جوانرود جز مناطق ناشناخته و بکر است که روی گردشگری آن کار می کنیم. همچنین از اقدامات حوزه عمرانی می توان به تعمیر و مرمت ساختمان بخشداری باینگان اشاره کرد . این بخشداری به عنوان قدیمی ترین بخشداری منطقه اورامانات به ثبت ملی رسیده و مربوط به دوران پهلوی است. در تلاشیم این ساختمان را به خانه صنایع دستی هورامان تبدیل کنیم.
مدیر پایگاه جهانی اورامانات اضافه کرد: گوردخمه روانسر به عوان دروازه ورودی اورمانات، مرمت و بازسازی شده که دارای ارزش تاریخی بالا و از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. از دیگر اقدامات در حوزه عمرانی، بازسازی و مرمت دو مسجد شرکان و کلال است.
وی اضافه کرد: در بخش برگزاری جشنواره های فرهنگی نیز می توان به جشن هزار دف در روستای پالنگان، جشنواره توت فرنگی شهر شاهو، نمایشگاه عکس جوانرود، جشن عید قربانی در بانه وره و شناسایی و ثبت ملی ۱۱ اثر ملموس و ناملموس در منطقه اشاره کرد.
طالب نیا گفت: در حوزه علمی نیز اقدامات خوبی صورت گرفت که از جمله آن می توان به برگزاری همایش، هورامان ، ثبت جهانی فرهنگ و توسعه اشاره کرد.
وی برگزاری نشست‌های علمی در دانشگاه بین المللی قزوین، تهران، علم و صنعت و چاپ و نشر کتاب در این بخش نیز گوشه ای از اقدامات در حوزه علمی عنوان کرد.
گزارش از فرحناز چراغی