به گزارش جام کوردی، طرح نصب «راهنمای صوتی» در محوطه‌های تاریخی کرمانشاه، اگرچه گامی مهم در جهت حرکت گردشگری استان به سمت فناوری و خدمات هوشمند است، اما پرسشی اساسی درباره آینده راهنمایی گردشگران و کیفیت تجربه بازدیدکنندگان را پیش روی ما می‌گذارد.
معاون گردشگری استان اخیرا در مصاحبه‌ای تأکید کرده بود که کمبود راهنمایان گردشگری نتیجه بازنشستگی نیروهای باتجربه و نبود مجوزهای استخدامی است.
همین جمله کافی‌ست تا بدانیم مسئله اصلی همچنان پابرجاست؛ ما نه با یک مشکل فناورانه، بلکه با یک خلأ ساختاری و مدیریتی در حوزه منابع انسانی روبه‌رو هستیم.
این در حالیست که طبق آمارها ۱۱۷ نفر در کرمانشاه عضو کانون سراسری راهنمایان حرفه‌ای کشور هستند.
هرچند تعدادی نیز به رغم داشتن کارت راهنمای گردشگری عملا عضو کانون نیستند و بنابراین آمار راهنمایان گردشگری استان بیش از این تعداد است.
نکته تاسف بار آن است که بدانید بسیاری از این افراد با وجود تخصص و آموزش‌های حرفه‌ای، عملاً بیکارند؛ حتی در ایام نوروز، به‌جای استفاده از ظرفیت آن‌ها، میراث فرهنگی ترجیح داد که از کارشناسان رسمی خود برای راهنمایی گردشگران استفاده کند!
این داده‌ها نشان می‌دهد مشکل، کمبود راهنما نیست؛ بلکه نبود برنامه‌ریزی برای به‌کارگیری نیروهای موجود است.
نصب QR کدها و ارائه فایل‌های صوتی، اگرچه به‌روز و جذاب است، اما جایگزین حضور یک راهنمای متخصص، مسلط به تاریخ شفاهی، روایت‌های محلی، ارتباط انسانی و پاسخ به پرسش‌های لحظه‌ای گردشگر نمی‌شود.
کرمانشاه، به‌عنوان یکی از کانون‌های مهم تاریخ و تمدن ایران، شایسته نیروی انسانی توانمند و آموزش‌دیده در حوزه گردشگری است.
در چنین شرایطی، تبدیل مشکل «کمبود راهنما» به یک حرکت فناورانه، بیشتر شبیه به پاک کردن صورت مسئله است تا حل آن!
لذا این نگرانی وجود دارد که اجرای طرح‌های الکترونیکی، به‌جای تکمیل و تقویت نیروی انسانی، بهانه‌ای برای عدم جذب راهنماهای جدید باشد.
از سوی دیگر، تجربه گردشگری، فقط دریافت اطلاعات نیست؛ تجربه، ارتباط است، گفت‌وگوست، شنیدن روایت‌های خاص هر منطقه از زبان فردی آشنا به فرهنگ بومی‌ست. آیا یک اپلیکیشن می‌تواند جای این تعامل انسانی را پر کند؟
بدون تردید راهنمای صوتی می‌تواند ارزش افزوده داشته باشد، به‌ویژه برای مسافران خارجی، گردشگران انفرادی یا محوطه‌هایی که همیشه راهنما در آن‌ها حضور ندارد.
اما این طرح زمانی «تکمیل» و «کارآمد» خواهد بود که در کنار آن، برنامه‌ای برای جذب، آموزش و حمایت از راهنمایان گردشگری نیز در دستور کار قرار گیرد.
کرمانشاه با آثار جهانی و محوطه‌های کم‌نظیرش، سزاوار آن است که نه فقط هوشمند شود، بلکه انسان‌محور بماند. فناوری باید مکمل نیروی انسانی باشد، نه جایگزین آن!
لیلا سعدوندی
۱۴۰۴/۱۰۱
هوشمندسازی گردشگری کرمانشاه؛ فرصتی ارزشمند یا مُسکنی موقت؟!
جام کوردی- در حالیکه میراث فرهنگی از «کمبود راهنما» سخن میگوید، آمارها چیز دیگری را افشا میکند؛ دهها راهنمای متخصص در کرمانشاه بیکارند و حالا طرح «راهنمای صوتی» قرار است نقش آن‌ها را پوشش دهد. اجرای این طرح جدای از مزایای نسبی آن، کمتوجهی به نیروی انسانی آموزشدیدهایست که سالها پشت درهای بسته برنامه‌ریزی جا ماندهاند. فراموش نکنیم فناوری اگر قرار است آینده گردشگری را بسازد، باید در کنار انسان باشد؛ نه جایگزین او!
November 26, 2025