طاها سمیعی در گفت‌وگوی اختصاصی با جام کوردی با اشاره به افزایش حجم مبادلات در مرزهای استان کردستان، اظهار کرد: حجم مبادلات مرزی استان به بیش از ۶.۶ میلیارد دلار رسید.
وی از رشد ۲۰ درصدی ارزش دلاری صادرات و خروج موقت کالا از استان کردستان در سال گذشته خبر داد و گفت: مجموع صادرات و خروج موقت کالا از کردستان به یک هزار و ۲۷۰ میلیون دلار رسیده است.
معاونت امور بازرگانی توسعه تجارت صمت کردستان با اشاره به وجود سه گمرک رسمی صادرات در استان شامل سنندج، باشماق مریوان و سیران‌بند بانه، گفت: “در هر سه مرز ظرفیت مناسبی برای مبادلات کالا وجود دارد و یک هزار و ۴۶۵ دارنده کارت بازرگانی فعال و معتبر ایرانی وجود دارد و در حال حاضر، بازارچه سیران‌بند بانه تنها بازارچه فعال برای پیله‌وران است و حجم کاری در آن متمرکز شده است. بازارچه سیف سقز نیز به دلیل برخی مسائل زیرساختی موقتاً تعطیل است.
به گفته طاها سمیعی، ۵۷ هزار نفر پیله‌ور در استان فعالیت می‌کنند و محدوده فعالیت آن‌ها تنها در اطراف بازارچه‌های مشترک مرزی ایران و عراق است. سقف ارزی واردات برای پیله‌وران بین ۱۶۰ تا ۲۰۰ هزار دلار در سال است و آن‌ها ابتدا باید کالایی را صادر کنند تا امکان واردات برایشان فراهم شود. اقلام وارداتی پیله‌وران شامل ۷۸ قلم کالا از جمله مواد خوراکی و لوازم خانگی است که سقف سال گذشته آن ۴ میلیون دلار بوده است.
هدایت فعالیت‌های غیررسمی مرزی به مسیر قانونی
معاونت امور بازرگانی توسعه تجارت صمت کردستان به فعالیت کولبران در چهار بازارچه موقت غیررسمی نیز اشاره کرد و گفت: این بازارچه‌ها شامل سیران‌بند بانه، سیف سقز، خانم شیخان مریوان و مله‌خورد سروآباد هستند.
طاها سمیعی توضیح داد: فعالیت کولبران تنها برای واردات کالا است و آن‌ها از معافیت‌های سالانه برخوردارند. کولبران، که در فاصله ۲۰ تا ۳۰ کیلومتری مرز سکونت دارند و توسط فرماندار و بخشدار شناسایی می‌شوند، مجاز به واردات گسترده‌ای از کالاها از جمله لوازم خانگی، مواد اولیه و مواد غذایی هستند. و بر اساس آیین‌نامه قبلی، مجموع جمعیت کولبران در این چهار بازارچه ۴۵ هزار خانوار (بین ۹۰ تا ۱۱۰ هزار نفر) است که اغلب کارت خود را به کارگزار واگذار کرده و از سهم مرزی خود استفاده می‌کنند.
وی پیرامون این موضوع افزود: آیین‌نامه جدیدی برای این بخش ابلاغ شده که به منظور فراهم آوردن زیرساخت‌های لازم، تنوع کالا در بخش کولبری را افزایش داده و معافیت‌ها را به روز کرده است. هدف دولت از این اقدام، هدایت فعالیت‌های غیررسمی مرزی به مسیر قانونی است.
معاونت امور بازرگانی توسعه تجارت صمت کردستان در ادامه به وارادت نیز اشاره کرد و توضیح داد: در سال گذشته ۲۰۲ میلیون دلار واردات از طریق ثبت سفارش انجام شده و حدود ۲۸ میلیون دلار نیز از طریق بازارچه‌های موقت غیررسمی کولبری صورت گرفته است. همچنین، ۷۰۴ میلیون دلار ورود موقت کالا (مانند مواد اولیه و ضایعات) به استان ثبت شده که در مجموع، واردات استان به ۹۳۴ میلیون دلار رسیده که نسبت به سال گذشته ۳۹ درصد افزایش داشته است.
طاها سمیعی در ادامه سخنان خود مجموع مبادلات تجاری استان (شامل صادرات، خروج موقت، واردات، ورود موقت و ترانزیت کالا) را در تمام حوزه‌ها، از جمله کارت بازرگانی، کولبری و کارت پیله‌وری، معادل ۶ هزار و ۶۵۹ میلیون دلار اعلام کرد و گفت: از مهم‌ترین کالاهای صادر شده از استان و واحدهای تولیدی کردستان می‌توان به تراکتور، انواع لوله‌های پلیمر و آبیاری کشاورزی، روغن موتور و روان‌کارهای صنعتی، محصولات ون، کیک و شیرینی، پنجره دوجداره یوپی‌وی‌سی (حتی به کشورهای حاشیه خلیج فارس)، سنگ‌های زینتی فرآوری شده (به کشورهای اروپایی)، صنایع دستی چوبی و مقدار محدودی فرش اشاره کرد.
توسعه زیرساخت‌های صادراتی
معاونت امور بازرگانی توسعه تجارت صمت کردستان تصریح کرد: استان کردستان با تمرکز بر توسعه زیرساخت‌های صادراتی و بهره‌گیری از مزیت‌های تجاری مرزها، در صدد جهش ۲۳ درصدی در حوزه تجارت و دستیابی به صادرات یک میلیارد و ۴۰ میلیون دلاری در سال ۱۴۰۳ است.
به گفته سمیعی، مقاصد صادراتی کردستان شامل کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس، ترکیه، عراق، سوریه، افغانستان و برخی کشورهای اروپایی و آسیای میانه است و یکی از مهم‌ترین اقدامات در راستای توسعه صادرات، ایجاد زیرساخت‌های لازم از جمله پایانه‌های صادراتی است.
وی افزود: در سال ۱۴۰۳، مقدمات کار برای احداث پایانه صادراتی در سقز (مخصوص محصولات کشاورزی)، پایانه صادراتی عام در مریوان و پایانه صادرات دامی، باغ و کشاورزی در مریوان فراهم شده است. بخش خصوصی در این زمینه فعال بوده و جواز تاسیس سه پایانه صادراتی با پیشرفت ۲۰ تا ۳۰ درصدی اخذ شده است که انتظار می‌رود در سال ۱۴۰۵ به بهره‌برداری برسند.
وی هدف از ایجاد این پایانه‌ها، را انجام کلیه امور گمرکی در همان محل و تسهیل صادرات کانتینری با استقرار گمرک و بیمه، عنوان کرد و گفت: یکی دیگر از زیرساخت‌های مهم، سایت نمایشگاه بین‌المللی کردستان است که پس از سال‌ها وقفه، مجوز ساخت فیزیکی آن صادر شده و انتظار می‌رود تا پایان سال به بهره‌برداری برسد. این نمایشگاه به واحدهای تولیدی امکان معرفی محصولات خود را می‌دهد و زمینه بازدید هیئت‌های تجاری را فراهم می‌کند. و همچنین، نمایشگاه دائمی محصولات صادراتی در شهرک پیام سنندج دایر شده است.
سمیعی ادامه داد: محصولات وارداتی از عراق شامل ضایعات آلومینیوم، پلاستیک، قطعات یدکی پکیج، لوازم خانگی، و مواد خوراکی مانند برنج، چای و روغن است که عمدتاً از کشورهای چین، امارات و ترکیه تامین می‌شوند. این واردات بر اساس نیاز واحدهای تولیدی، مرزنشینان و اولویت‌های مصرف صورت می‌گیرد. و کردستان با دارا بودن مزیت تولید فرش بیجار و سنندج، برنامه‌ریزی برای ورود فرش به سیستم صادرات را در دستور کار دارد. با هماهنگی ۴۶ تشکل، تعاونی و اتحادیه، تلاش می‌شود زمینه بازاریابی و صادرات فرش فراهم شود و تولید سالانه ۱۶۰ هزار متر مربع فرش در کردستان، نیازمند یافتن بازارهای جدید برای جبران رکود فعلی است.
سمیعی ابراز امیدواری کرد: تا با بهره‌گیری از مزیت‌های اقلیم به ویژه اربیل و توانمندی‌های تولیدی استان، بتوانند صادرات فرش را رونق بخشید. همچنین، بر اساس قانون، هر فرد می‌تواند فرش دستبافت ۱۲ متری یا گلیم ۲۴ متری را به عنوان سوغات بدون پرداخت هزینه خروج از کشور، صادر کند که این امر می‌تواند به معرفی و حمایت از این هنر-صنعت کمک کند.