جام کوردی- شامگاه روز چهارشنبه مراسم پاسداشت آیت الله مردوخ کردستانی با حضور جمعی از چهره‌ها و شخصیت‌های علمی کردستان درپردیس سینما بهمن سنندج برگزار شد
به گزارش خبرنگار جام کوردی، حوزه هنری استان کردستان کردستان با همکاری سمن ایده پردازان توسعه فرهنگ شهروندی زاگروس آئین پاسداشت آیت الله مردوخ کردستانی را با حضور جمعی از چهره‌ها و شخصیت‌های علمی کردستان درپردیس سینما بهمن سنندج برگزار کرد.
در این مراسم دکتر اسماعیل احمدی، دکتر باقر پیری، جمال احمدی آئین و فرهاد میمنت آبادی پیرامون شخصیت و آثار آیت الله مردوخ کردستان به ایراد سخن پرداختند.
اسماعیل احمدی، آیت الله مردوخ روحانی را به عنوان یکی از چهره‌های نواندیش و مدرن در کردستان معرفی کرد و گفت: آیت الله مردوخ کردستانی اولین کسی بود که دستگاه چاپ را به سنندج آوردند و روزنامه‌ی ندای اتحاد را در کردستان تاسیس کردند و همچنین نقش بسزایی در ایجاد احزاب و انجمن‌ها در سنندج داشتند.
وی افزود: آیت الله مردوخ کردستانی یکی از برجسته‌ترین چهره‌های تاریخ معاصر کردستان بوده و امروز پس از سپری شدن ٤٦ سال از وفات ایشان، آثار و تالیفات‌شان بکر و دست نخورده باقی مانده است.
آیت الله مردوخ ؛ مورخ نویسی بزرگ
در ادامه باقر پیری مدیر مسئول انجمن میژوی کورد و کوردستان نیز عنوان کرد: آیت الله مردوخ عارفی کم نظیر و مورخ نویسی بزرگ در عصر معاصر بودند. کسی که فاقد دانش آکادمیک بوده اما در تمام حوزه‌ها صاحب نظر و دارای آثار فاخر بوده است که کتاب تاریخ ایشان در مورد کردها در نوع خود کم نزدیک است.
وی در ادامه تصریح کرد: از سوی موسسه‌ی میژوی کورد و کوردستان پیشنهاد برگزاری کنگره‌ی بین المللی آیت الله مردوخ روحانی را ارائه می‌دهیم تا با حضور چهره‌های بین‌المللی به بررسی جایگاه علمی دینی و تاریخی این عالم برجسته پرداخته شود.
فرهاد میمنت آبادی عضو شورای اسلامی شهر سنندج نیز پیرامون شخصیت آیت الله مردوخ عنوان کرد: ملتی که تاریخ نداشته باشد آینده‌ی نامفهومی را در بر خواهد داشت و آیت الله مردوخ با تالیف کتاب تاریخ کردستان، اقدامی ماندگار برای ثبت تاریخ مردم کردستان انجام داد.
وی تصریح کرد: شخصیت آیت‌الله از زوایا و ابعاد مختلف قابل بررسی است و ایشان از شخصیتی بی‌نظیر برخوردار بودند زیرا از همان ایام کودکی برجستگی و فرهیختگی در شخصیت وی نمود پیدا کرده است.وی در سن ١٢سالگی به درجه اجتهاد رسیدند و در همان دوران نیز به عنوان قاضی القضات گروس و امام جمعه سنندج انتخاب و معرفی شدند.
وی با اشاره به تلاش‌های آیت الله مردوخ روحانی برای ایجاد وحدت و توسعه‌ی منطقه عنوان کرد: بزرگترین مخمصه‌ای که آیت الله مردوخ کردستانی داشتند ایجاد و حفظ وحدت در منطقه بوده است موضوعی که این روزها جامعه‌ی ما در گیر و دار این مسائله است.
وی در ادامه تصریح کرد: باید بنیاد علمی مردوخ شناسی را در استان کردستان تاسیس شود تا دسترنج و دستاوردها و آثار فاخر انجمن کردستانی پاسداری و حفظ شود و جامعه مند شوند.
وی در ادامه با اشاره به نقش و جایگاه آیت الله در میان علما عنوان کرد: آیت الله مردوخ کردستان دارای چهره‌ای ضد استعماری بوده و در فتوایی که علیه نیروهای استعمارگر در منطقه داده‌اند سایر علمای کردستان از ایشان پیروی و اعلام حمایت می‌کنند تا ین نیروها را خراج از منطقه بیرون برانند.
بیوگرافی
شیخ محمد مردوخ بن شیخ عبدالمؤمن (سوم) امام جمعه از نسل امیر بابا مردوخ (اعلی جد مشایخ و موالی مردوخی کردستان) و از سلاله مطهر حضرت امام حسن مجتبی (ع)نام‌آورترین روحانی کُردستان ایران در عهد قاجار و پهلوی می باشد.
شیخ محمد مردوخ در شب 27 رجب 1297 هجری قمری مطابق با 1259 شمسی و 1880 میلادی در شهر سنندج ولادت یافته و بسال 1354 شمسی مطابق با 1395 هجری قمری و 1975 میلادی در سن 98 سالگی وفات یافته و بر فراز تپه‌ای موسوم به (قه لا) واقع در روستای (نوره) از توابع شهرسنندج روی در نقاب خاک کشیده است.
مردوخ از علمای شافعی‌مذهب استان کردستان و از رجال نامدار ایران و جهان اسلام است که خود و اجدادش همگی از خدمتگزاران اسلام و از مدرسین و علمای عالیمقام کردستان و سایر مناطق کردنشین می باشند. این خانواده گرانقدر علم پرور در طی قرون متمادی پس از اسلام همواره به امر ارشاد مسلمین و اشاعه علوم اسلامی در مناطق کردستان اورامان و اردلان (سنندج و توابع) پرداخته‌اند و در سراسر عهد قاجار پیوسته امر خطیر تدریس و نیز امامت و خطابت جمعه را در مسجد دارالاحسان دارالایاله سنندج بر عهده داشته‌اند.
از میان این خاندان خدمتگزار علم و دین شیخ محمد مردوخ کردستانی واپسین شمع شب‌افروز این سلاله علاوه بر داشتن مقام والای دینی و علمی و ادبی در بسیاری از حوادث تاریخی و رویدادهای اجتماعی و سیاسی دو قرن اخیر کردستان ایران (منطقه اردلان) نقش مؤثر و فعالانه‌ای داشته است.
شیخ محمد مردوخ مشهور و ملقب به (آیت الله مردوخ کردستانی) در عهد شش پادشاه و قریب به یک قرن زیسته ومتجاوز از یکصد کتاب و رساله تألیف و تصنیف نموده که در حدود شصت فقره از آنها به چاپ رسیده است. به طور مشخص و برنامه‌ریزی شده بیش از پنج بار به جان وی سوء قصد شده اما همانطوری که خود وی مدعی بوده که بیست وسه سال پیش از مرگش تاریخ وفات خویش را پیش‌بینی نموده یا حدس زده در حالی که از مال دنیا اندوخته و نقدینه‌ای بر جای ننهاده به مرگ طبیعی درگذشته است.
جهت آگاهی بیشتر از بیوگرافی و خدمات علمی و فرهنگی شیخ محمد مردوخ مراجعه شود به فرهنگ سوران در شناخت مشاهیر کردستان اردلان) ذیل واژه (مردوخ).
فعالیتهای اجتماعی ـ سیاسی شیخ محمد مردوخ کردستانی در عهد قاجار و رضا خان و در فاصله زمانی سی سال (از 1314 تا 1344 هجری قمری) را می توان به هفت دوره کاملا متمایز تفکیک نمود:
دوره اول: پیش از نهضت مشروطیت.
دوره دوم: در جریان نهضت مشروطیت (از سال 1325 تا 1327 هجری قمری).
دوره سوم: در جریان قیام سالار الدوله قاجار (1329 هجری قمری).
دوره چهارم: در جریان اشغال سنندج توسط روسها در سالهای جنگ اول بین‌الملل (1334 ـ 1335 هجری قمری).
دوره پنجم: دوره فعالیت در حزب سوسیال رولسیونر و تشکیل حزب سوسیال رفرمیست (1336 ـ 1337 هجری قمری).
دوره ششم: دوره مقارن با حکومت شریف الدوله در کردستان (1337 ـ 13340 هجری قمری).
دوره هفتم: دوره فعالیت در کمیته نهضت ملی کردستان دوره اقدامات علیه سلطنت قاجار و طرفداری از رضا خان سردار سپه (1342 ـ1344 هجری قمری).
مردوخ در هریک از دوره‌های فعالیت اجتماعی/ سیاسی خود بر اساس اندیشه‌ها و مقاصد خویش و نیز بر پایه مقتضیات اجتماعی و سیاسی آن عصر خط مشی خاصی داشته حتی گاهی پیش آمده که در دوره مشخصی نسبت به یک موضوع واحد دو خط مشی متفاوت اتخاذ نموده است که البته این خود از ویژگیهای حرکتهای سیاسی تلقی می شود.
