جام کوردی- حامد قادر زاده در گفتوگو با خبرنگار جام کوردی به اهمیت نامگذاری شعار توسط مقام معظم رهبری پرداخت.
سال ۱۴۰۱ «سال تولید، دانشبنیان و اشتغالآفرین» نامگذاری شد، مبنای این شعار این بود که ما بتوانیم بر اساس دانش؛ توسعه را به سمت پایداری پیش ببریم در راستای همین شعار در سال ۱۴۰۲ شعار مهار تورم و رشد تولید مطرح شده است.
نام گذاری شعار سال توانسته در کاهش تورم نقش داشته باشد؟
واقعیت امر این است که در سال ۱۴۰۱ وضعیت تورم بنا به شرایطی متاثر از گذشته، مناسب نبود، به همین دلیل در سال ۱۴۰۲ نکته اساسی این است که ما بتوانیم نرخ تورم را کنترل یا مدیریت کنیم، همان طوری که اقتصاد دانان به خوبی اشرف دارند فشار هزینه و فشار تقاضا دو عامل منشا تورم در کشور است که طبیعتا بر اساس اصول اقتصادی اگر ما بخواهیم تورم را پایین بیاوریم قطعا اشتغال هم پایین خواهد آمد چون افزایش قیمت تحریک کننده تولید است که “تحریک تولید” منابع بیشتری میخواهد و یکی از منابع، نیروی انسانی است.
چطور میتوان تورم را کنترل یا مهار کرد و هم پشت تولید را در جامعه نهادینه یا اجرایی کرد؟
این مهم زمانی امکانپذیر است که ما بتوانیم هزینههای تمام شده را در واحدهای تولیدی کاهش دهیم پس برای تحقق بند اول یعنی مهار تورم «افزایش بهرهوری منابع» یکی از نکات اساسی است که باید در اقتصاد مورد تاکید قرار بگیرد، این مهم امکان پذیر نیست مگر اینکه یک سیاست کلی را در کشور دنبال کنیم که در آن سیاست تولید در مناطق مختلف کشور بر اساس مزیت نسبی باشد، طبیعتا برای اینکه بتوانیم مزیت نسبی مکان تولید را به بازار برسانیم لازم است زیر ساختهای اقتصادی بهبود قابل توجهی پیدا کند درواقع منظور از زیر ساختها جاده(راه زمینی)، راه هوایی و راه ریلی است و همچنین در داخل هر استان جادههای بین شهری در شهرستان و جادههای روستا به شهر نیازمند توجه مناسبی است.
توسعه این زیرساختها کمک میکند که ما سرعت انتقال اطلاعات به مناطق، سرعت انتقال نهاده و هم سرعت انتقال محصولات افزایش پیدا کند در واقع هر چه سطح دسترسی به مناطق «تولید» افزایش پیدا کند «دانش» هم کاملتر و بهتر به این مناطق منتقل خواهد شد.
افزایش دانش به مناطق تولید موجب افزایش «بهرهوری منابع» خواهد شد و این میتواند مولفه دوم که فشار هزینه است را تا حد قابل توجهی تعدیل کند و اگر تعدیل در این بخش معنیدار باشد باعث شده که “کاهش اشتغال ناشی از کاهش تورم” را جبران شود.
لذا برای تحقق این امر راهکارهای دیگری هم وجود دارد که در بیانات مقام معظم رهبری به خوبی بیان شده است آن هم این است که ما بتوانیم رسانههای دیداری، شنیداری و چاپی را در جامعه به صورت هماهنگ و هم افزا برای اطلاع رسانی دقیق و کمک به تحقق اهداف شعار سال بسیج کنیم.
یکی دیگر از نکاتی که در افزایش بهرهوری رسانه در این بخش میتواند موثر باشد «آموزش سواد رسانه» است که در این مسیر نیازمند ارتباط دانشگاه، جامع نخبگی و مجموعه رسانهها باهم هستیم؛ هر چه بتوانیم نظرات کارشناسی را در حوزههای مختلف به صورت تخصصی بهتر در جامعه نهادینه کنیم ؛ گفتمانسازی بهرهوری در جامعه بیشتر عملیاتی خواهد شد. در نتیجه اصحاب رسانه میتوانند با دعوت از نخبگان، امکان جمعآوری دانشهای لازم را در عملیاتی کردن شعار سال به کار بگیرند و کمک کننده این بخش باشند.
همچنین دستگاههای دولتی نیاز به مشاوره نخبگان دارند در بیانات مقام معظم رهبری و در تأکیدات ریاست جمهوری همین به خوبی نمایان است.
جریان تغییرهای اساسی در دولت از سال ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ نشان دهنده اهتمام دولت به تحقق شعار سال است اما همه این موارد یک طرف، طرف اصلی این است که مردم به طور کامل بایستی در اقتصاد مشارکت جدی داشته باشند؛ منظور از مشارکت جدی مردم این است که آنچه که در جامعه تولید میشود توسط مردم هست و شکی در این قضیه نیست چه کشاورزان و چه اصحابی که در حوزههای مختلف از جمله خدمات، تولید، صنعت و معدن فعالیت میکنند البته جامعه مصرف کنندگان هم میتوانند به این شعار در جهت تحقق کمک کنند.
اگر مصرف کننده ما بداند که چه زمانی باید خرید کند، چه اندازه خرج کند و چگونه آن را استفاده کند مسلماً هدر رفت منابع کاهش پیدا کرده و این موجب بهرهوری درآمد خانوارها خواهد شد و تعدیل برج در سیستم خانوادگی و حاکمیت خرج و تامین نیازهای اساسی باعث شده حباب قیمت در بسیاری از بخشهایی که ناشی از عدم تقارن اطلاعاتی است از بین رود و یک آرامش نسبی در اقتصاد برای مدیریت اقتصادی جامعه رخ میدهد.
منظور از این آرامش اقتصادی چی هست؟
وقتی که ناآرامی و تقارن اقتصادی وجود دارد بورس بازی در جامعه رواج پیدا میکنیم، ما امروز میبینیم طلا ارز، زمین، مسکن و خودرو حباب بالایی وجود دارد و چون نرخ تورم بالا است مردم برای جبران کاهش ارزش پول نقد وارد فعالیت بورس بازی شده و این مجدداً موجب افزایش حباب میشود، اینجاست که نقش رسانه و دانشگاهها بسیار حائز اهمیت است، در کوتاه مدت بدون همراهی مردم نمیتوان شاهد یک توسعه مناسب و کاهش تورم بود.
برگزاری همایشهایی با هزینههای اندک، افزایش ارتباطات بین استانی، بین بخشی، انتقال سریع اطلاعات، جمع آوری دادهها و مدیریت دادهها، و تبدیل دادهها به اطلاعات و اطلاعات به دانش میتواند به امر سیاستگذاری در بخش دولتی و قانون گذاری در مجلس کمک کند. در این راستا قوه قضایه با کسانی که اختلال اقتصادی ایجاد می کنند و به عبارتی مخل اقتصادی هستند میتواند کمک کند که سوء استفاده برخی ساختار بازار است به حداقل مقدار ممکن برسد.
به نظر شما دانشگاه تا چه انداره می تواند به بازار بوس و طلا نقش داشته باشد؟
یک بخش بسیار عمدهای که باید در دانشگاه مورد تاکید و توجه سیاستگذاران در حوزه دانشگاهی قرار بگیرد «ارتباط دانشگاه با صنعت» است مسلما به واحد صنتعی یا کل جامعه چشم انداز فعالیت اقتصادی را نشان خواهد داد؛ در برخی از مواقع افراد فکر میکنند سود سرشار امروز موجب پایداری آن خواهد بود در حالی که سود سرشار امروز به صورت ریالی میتواند آسیب جدی در بخش سرمایهگذاری برای آینده ایجاد کند.
در واقع وقتی تورم در کشور بالا برود و قیمتها افزایش پیدا کند راه برای تعطیلی واحدها باز خواهد شد و امکان اینکه کشورهای همسایه این محصولات را تولید کنند و به بازار ما بفرستند افزایش پیدا کرده و این یعنی کاهش اشتغال. احتمال اینکه سرمایههای ما (انسانی و مادی) از کشور خارج شود بسیار زیاد خواهد شد و یک رکود تورمی به وجود میآید و در عین حالی که تورم وجود دارد تقاضا در بازار در وضعیت مناسبی قرار نگرفته است؛ هم اکنون در بحث مسکن و خودرو میبینیم که فقط قیمتها بالا است ولی حجم معامله در بازار بسیار پایین است و برخی از مواقع افرادی که در این مسیر قدم میگذارند افراد با دانش و درآمد کم هستند یعنی باز هم در این شرایط دارندگان درآمد کم ضرر و آسیب بیشتری خواهند دید و این یک اوریب و ناراستی اقتصادی را بیشتر میکند و باز هم اختلافات طبقاتی، بین بخشی و بین استانی میتواند به پیامدهای نامناسب در آینده کمک کند.
دانشگاه عمومی یعنی “رسانه” دانشگاه هایی که رشته های مختلفی را به دانشجویان تدریس میکند و سیاست گذاران بخش دولتی و مردم می توانند کمک حال همدیگر باشند.
خیلی وقت تبلیغاتی که در رسانههای داخلی صورت میگیرد میتواند تورم زا باشد که در دستور اکید رئیس جمهور هر نوع سیاستی که تورم زا است باید شناسایی و از بروز آن در جامعه جلوگیری کرد.
شعار سال تا چه اندازه میتواند در توسعه استان نقش داشته باشد؟
استان کردستان یکی از استانهایی است که میتواند با جذب سرمایه مناسب در سایر بخشها چه در داخل و چه در خارج و وجود نیروهای ارزانتر، امکان جذب سرمایهگذاران را داشته باشد. در واقع هر چه تولید بیشتر افزایش پیدا کند تابع عرضه به سمت افزایش جا به جا خواهد شد و این باعث کاهش تورم و افزایش اشتغال و نهایتا رشد تولید خواهد شد.
وجود مصوبه و تاییده شورای نگهبان در خصوص ایجاد منطقه آزاد تجاری صنعتی در شهرستان بانه و مریوان و تصریع در این امر میتواند کمک کند که جزو اهداف اصلی دولت و استانداری استان کردستان باشد .
همچنین بحث خط هوایی در سنندج مجدد راه اندازی شد و امیدواریم تعطیلی نداشته باشیم.
خط راه آهن که به عنوان اولویت اصلی استان است میتواند به تصریع در رشد اقتصادی استان کمک کند.