مغز توانایی ترمیم خود را دارد،اما التهاب این فرآیند را مختل می‌کند

به گزارش جام کوردی، مطالعه‌ای که توسط محققان گروه پزشکی مولکولی در دانشگاه جنوب دانمارک (SDU) انجام شده، به یکی از جدی‌ترین عواقب سکته مغزی پرداخته است”آسیب به فیبر‌های عصبی مغز که مانند “کابل‌های ارتباطی” عمل می‌کنند.” این آسیب می‌تواند منجر به اختلالات دائمی شود. این پژوهش که بر اساس نمونه‌های منحصر‌به‌فرد جمع‌آوری‌شده از بانک مغز دانمارک انجام شده است، می‌تواند راه را برای روش‌های درمانی جدیدی که به مغز در ترمیم خود کمک می‌کنند، هموار سازد.

مغز چگونه خود را ترمیم می‌کند؟

سکته مغزی زمانی رخ می‌دهد که جریان خون به بخشی از مغز مسدود شود و باعث آسیب مغزی گردد. پس از این اتفاق، مغز تلاش می‌کند تا فیبر‌های عصبی آسیب‌دیده را از طریق بازسازی لایه محافظ آنها، یعنی میلین، ترمیم کند. اما این فرآیند معمولاً به‌طور کامل انجام نمی‌شود و بسیاری از بیماران با مشکلات پایدار جسمی و ذهنی مواجه می‌شوند.

کیت لوکه لامبرتسن، یکی از نویسندگان اصلی این مطالعه، می‌گوید: “مغز ابزار‌های لازم برای ترمیم خود را دارد. ما باید راه‌هایی بیابیم که به این سلول‌ها کمک کنیم تا حتی در شرایط دشوار نیز کار خود را تکمیل کنند.

نقش التهاب در جلوگیری از بازسازی میلین

محققان در این مطالعه بررسی کرده‌اند که چگونه شرایط التهابی مانع بازسازی فیبر‌های عصبی می‌شود. آنها نوع خاصی از سلول‌های مغزی را شناسایی کرده‌اند که نقش کلیدی در این فرآیند ایفا می‌کنند. این سلول‌ها مسئول ترمیم میلین هستند، اما التهاب می‌تواند عملکرد آنها را متوقف کند.

چگونه محققان از بانک مغز استفاده کردند؟

لامبرتسن توضیح می‌دهد: “با استفاده از بانک مغز، می‌توانیم دقیقاً نقشه‌برداری کنیم که کدام بخش‌های مغز در فرآیند ترمیم فعال‌تر هستند. ”

این نقشه‌برداری به محققان کمک کرده تا نمونه‌های بافتی را از بانک مغز دانمارک تجزیه‌و‌تحلیل کنند و درک عمیق‌تری از مکانیسم‌های کنترل‌کننده فرآیند ترمیم مغز به دست آورند.

محققان با استفاده از روش‌های رنگ‌آمیزی پیشرفته، موسوم به ایمونوهیستوشیمی، موفق شدند سلول‌های خاصی را که در بازسازی میلین نقش دارند، شناسایی کنند. آنها نمونه‌ها را برای بررسی تفاوت بین بخش‌های مختلف مغز تجزیه‌و‌تحلیل کردند، از جمله:

هسته سکته: آسیب‌دیده‌ترین بخش مغز

منطقه پیرامونی سکته: جایی که فعالیت ترمیمی بیشتر رخ می‌دهد

بافت‌های سالم

تفاوت واکنش مغز زنان و مردان

یکی از یافته‌های جالب این مطالعه این است که واکنش مغز زنان و مردان به آسیب‌های ناشی از سکته مغزی متفاوت است.

لامبرتسن می‌گوید: “این تفاوت‌ها نشان می‌دهد که درمان‌های آینده باید هدفمندتر باشند و جنسیت و نیاز‌های فردی بیماران را در نظر بگیرند. ”

به نظر می‌رسد که در زنان، شرایط التهابی بیشتر مانع از ترمیم سلول‌ها می‌شود، در حالی که مردان کمی بهتر می‌توانند این فرآیند را آغاز کنند. این تفاوت ممکن است توضیح دهد که چرا زنان اغلب پس از سکته مغزی با مشکلات بیشتری مواجه می‌شوند.

اهمیت بانک مغز دانمارک در پیشرفت تحقیقات

محققان تأکید می‌کنند که این اکتشافات بدون استفاده از بانک مغز دانمارک ممکن نبود. این بانک شامل بیش از ۱۰،۰۰۰ مغز و نمونه‌های بافتی انسانی است که برای مطالعه بیماری‌های عصبی مانند سکته مغزی، زوال عقل و‌ام‌اس استفاده می‌شود.

میلین

لایه‌ای عایق در اطراف فیبر‌های عصبی که ارتباط سریع و کارآمد بین سلول‌های عصبی را ممکن می‌سازد.

بانک مغز

مجموعه‌ای از نمونه‌های مغزی انسان که برای تحقیقات در زمینه بیماری‌های عصبی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ایمونوهیستوشیمی

یک تکنیک آزمایشگاهی که از آنتی‌بادی‌ها برای رنگ‌آمیزی و شناسایی سلول‌ها یا پروتئین‌های خاص در بافت استفاده می‌کند و به بررسی عملکرد و محل سلول‌ها در بدن کمک می‌کند