در خصوص رویدادهای اخیر سوریه به ویژه موضوع امضای توافقنامه نیروهای دموکراتیک سوریه و دولت دمشق و اهمیت این توافق برای کردها و همچنین چالش‌های پیش رو و نیروهایی که در اجرای این توافق نقش داشتند، جام کوردی مصاحبە ای با دکتر سردار عزیز نویسنده و کارشناس مسائل سیاسی انجام دادە است.
دکتر سردار عزیز در خصوص توافق منعقدە میان مظلوم عبدی و احمد شرع و اهمیت آن برای کردها در مقطع کنونی، گفت: این توافق در این زمان با اعمال فشار صورت گرفت. اگر به وقایع قبل از توافق برگردیم می بینیم کە هیئتی از پایگاه اصلی نظامی آمریکا در قطر با مظلوم عبدی دیدار می‌کند و آنها او را با هلیکوپتر آمریکایی به دمشق یا خارج از دمشق می‌برند و او در آنجا با احمد شرع ملاقات می‌کنند، اکنون طبق اطلاعات موجود و آنچە کە گفتە می شود، پایگاه نظامی آمریکا در قطر که سنتکام نامیدە میشود، با دمشق رابطه دارد و آنها در مبارزه با داعش به یکدیگر کمک می‌کنند. بنابراین آمریکایی‌ها تشویق کننده، سازمان دهنده و حامی ایجاد این توافق بودند و مشخص است که رضایت ترکیه را نیز بە همراه داشته است در غیر این صورت امکان این توافق وجود نداشت.
اتفاقات و حوادثی که در منطقه علوی‌ها رخ داد چنان وضعیتی را ایجاد کرد که این ترس را به وجود آورد که امکان دارد اوضاع از کنترل خارج شود و مردم شروع به جنگ و انتقام گرفتن کنند، زیرا در تاریخ ۵۰ سال گذشته و به ویژه در تاریخ ۱۴ سال گذشته، خون‌های زیادی در سوریه ریخته شده است و اینها به راحتی قابل حل نیستند و آنچە کە بە اصطلاح آن را عدالت انتقالی می نامند، بە راحتی قابل اجرا نیست، زیرا اختلافات میان مردم نه تنها بعد سیاسی، بلکه ابعاد فرقه‌ای و مذهبی نیز دارد و ترس از فروپاشی سوریە وجود داشت، بنابراین احمد شرع درنتیجە فشارها این توافق را امضا کرد و این وضعیت بە وجود آمد.
این توافق برای کردها از چند منظر حائز اهمیت است، در وضعیت کنونی از نظر آنچه ممکن است آنها را از فشار و خطر محافظت کند مهم است و تا ۹ ماه آینده مشخص خواهد شد که آیا اجرا خواهد شد یا خیر، اما در موضوع امنیت چیزی وجود دارد به نام اجتناب از خطر و اینکه چگونه باید از خود در برابر آن محافظت کرد و این توافق ممکن است به نوعی شبیە بە این روند باشد و چیزهای جدید زیادی را در تاریخ سوریه و منطقه به ارمغان بیاورد.
دکتر سردار عزیز در خصوص موانع پیش روی اجرای توافق میان کردها و دمشق، گفت: ما باید آگاه باشیم که در منطقه‌ای هستیم که همه چیز با یک اتفاق زیر و رو شدە و از هم می پاشد. منطقه‌ای که در آن جنگ‌های مذهبی، منطقه‌ای، اقتصادی و ملی زیادی وجود دارد، اگر چە اینها بهانه خوبی برای عدم اجرای این توافق نیستند، ولی ممکن است این پروسە زمان بیشتری ببرد و اگر در ظرف ۹ ماه این توافق اجرایی نشود، نباید گفت این توافق با شکست مواجه خواهد شد اگرچه این استدلال یک استدلال ضعیف است. این توافق بسیار حائز اهمیت خواهد بود زیرا بر اساس یک اصل طراحی خواهد شد و مسئله کرد، تنها مسئله‌ای نیست که با یک توافق و با یک مرحله و یکباره حل شود. چیزی هست که مردم کرد آن را درک نمی‌کنند و آن این که همیشه مسئله کرد در نتیجه مجموعه‌ای از عوامل و رخدادها و با حضور بازیگران مختلف ایجاد خواهد شد، در عراق مسئله کردها از سال ۱۹۵۸ شروع شد و در سال ۲۰۰۵ بە صورت قانونی به رسمیت شناخته شد، بنابراین روند تغییرات در عراق نیز شروع شد، زیرا عراق غنی است و تغییرات زیادی در آن در حال وقوع است و مورد توجه ابرقدرت‌های جهانی است و جمعیت کرد در آن متراکم است و این کشور زیاد بزرگ نیست و همچنین عضو هیچ سازمان غربی نیست. اینها همگی عوامل روی دادن این اتفاقات هستند، اما در سوریە اکنون در ابتدای مرحله‌ای هستیم که کردها بخشی از روند سیاسی آن کشور خواهند شد و گام دوم این است که بخشی از روند قانون اساسی آن کشور شوند و سپس بخشی از روند ادارە سوریە شوند و تمامی اینها قدم به قدم و به دنبال هم ایجاد خواهد شد. اما طبیعی است که کردها هیچ تجربه‌ای در ژئوپلیتیک، دولت داری، ادارە نهادها، مراحل درگیری و صلح و همه این چیزها نداشته باشند، اما عملکرد قابل قبول و دقت نظر بالایی دارند.
این ناظر سیاسی دربارە نگرانی از سرنوشت کردها علیرغم نقش آفرینی مثبت در احیای کشورهایی کە در آن ها زندگی می کنند و بازتولید اقتدارمرکزی و سرکوب کردها از سوی حاکمان جدید، گفت: کردها بخشی از احیای سوریه نبوده‌اند و اکنون جامعه بین‌الملل می‌خواهد سوریه به ثبات برسد، اما این برای کردها فرصتی است تا اکنون وارد این روند شود، نە این کە بعداً و زمانی که سوریە قدرتمند شده و از حمایت بین‌المللی برخوردار شود، وارد روند سیاسی شوند. مشکل کردها در عراق این است که منطق قدرت را نمی شناسند، یعنی اینکە نمی دانند چگونه علیە دیگری اعمال قدرت کنند و حقوق خود را مطالبە نمایند و در مقابل دیگری، ضعیف و دچار انشقاق هستند و در درون، علیە هم.
کردها در عراق با این روش به هدف خود نمی‌رسند، زیرا برخی از آنها مدل بغداد را ترجیح می‌دهند و برخی از مدل اربیل پیروی می کنند، اما دولت بغداد از افرادی که مدل بغداد را ترجیح می‌دهند به عنوان فشار علیه اربیل استفاده می‌کند، این است که اربیل آنها را مخالف و دشمن خود می‌بیند، برای همین چنین وضعیتی ایجاد شده است که، نه کسانی که با بغداد هستند و نه کسانی که مخالف آنها هستند چیزی دریافت نخواهند کرد و این یک نوع بازی است. منظورم این است که این یک مفهوم بین‌المللی است که با آنها بازی می‌کنند.
این بسیار ناامید کننده است، حماقت‌های زیادی در سطح بازی سیاسی در منطقه وجود دارد، اهداف بسیار کوچک هستند کە اعم از اهداف شخصی و خانوادگی و گروهی بودە و این باعث میشود که کرد، غیر کرد را احیا کند، در مورد کردهای سوریه باید گفت آنها دارای ۸۰ تا ۹۰ هزار نیروی مسلح و سازماندهی شدە هستند، باید شورای میهنی کردهای سوریە (ENKS) نیز بخشی از روند سیاسی شوند و بە مانع تبدیل نشوند. بدون شک با این منطق پیشرفت خواهند کرد. بزرگترین خطر در این بازی، ترکیە بود. کل مسئلە در دست دو بازیگر یعنی ایالات متحده و ترکیه است و اینکە موضع آنها چگونە خواهد بود، اما اگر مردم سوریە متحد شده و دارای یک نیروی قدرتمند باشند، احتمال دارد کە روند سیاسی در این کشور به خوبی بە پیش رود و کردهای سوری از نظر ویژگی جمعیتی، تاریخی و اجتماعی و سیاسی و هم از نظر توانایی‌های مالی و هم از نظر تجربه بین‌المللی بسیار متفاوت هستند و حذف برخی نیروها در سوریە منافع بزرگی برای کردها خواهد داشت.
