به گزارش جام کوردی، براساس اعلام مدیریت بحران وقت استانداری سال گذشته ۱۳ هزار هکتار از مراتع و جنگلهای استان در آتش سوخت و بر اثر این آتش سوزی ها ۸۵ درصد مرتع و ۱۵ درصد پوشش جنگلی از بین رفت.
طبق گفته مدیریت وقت بحران استانداری ۹۰ درصد از حریق‌ها در سال گذشته عامل انسانی بوده است.
دعواهای قومی بین روستاییان و بی‌احتیاطی گردشگران از مهم‌ترین عوامل انسانی بوده که آتش به جان مراتع و جنگل های انداخته است. برخی از فعالان زیست محیطی نیز ریشه این آتش سوزی را در عدم اجازه منابع طبیعی به دامداران برای چرا دام دنبال کرده‌اند که مسئولان منابع طبیعی و آبخیزداری استان این موضوع را به طور کامل رد می‌کنند.
رییس اداره مرتع‌داری منابع طبیعی استان کرمانشاه در گفتگو با جام‌کوردی با بیان اینکه ۷۱ درصد از منابع طبیعی استان را مرتع تشکیل می دهد، افزود: یک میلیون و ۲۰۰ هزار هکتار از اراضی ملی کرمانشاه مرتع است.
«عباس قنبری» گفت: از میزان ذکر شده، ۴۵۰ هزار از مراتع قشلاقی و بقیه، مراتع ییلاقی قرار دارند.
وی با اشاره به شناسنامه‌دار بودن دامداران برای استفاده از مراتع و جنگلهای استان، ادامه داد: ۶۳ هزار خانوار از این مراتع و جنگل های کرمانشاه بهره برداری می‌کنند. هیچ محدودیتی برای شناسنامه دار شدن دامداران وجود ندارد هر چند باید به ظرفیت مراتع نیز توجه داشت.
محدودیتی برای چرای دام بهره بردار شناسنامه دار نیست
رئیس اداره مرتع‌داری منابع طبیعی استان ادامه داد: مراتع کرمانشاه در شرایط آب و هوایی خوب ـ نه مانند چند سال اخیر ـ نقش مهمی در گردش اقتصادی و رشد آن در استان دارد.
وی افزود: مراتع استان کرمانشاه هر سال نزدیک ۳۱۱ هزار تن علوفه در اختیار بهره بردار قرار می‌دهد. ارزش هر کیلو علوفه در شرایط کنونی ۸ هزار تومان است که رقمی چشمگیری در اقتصاد است.
قنبری اضافه کرد: هر سال به دامداران و بهره برداران شناسنامه دار هشدارهای لازم در خصوص مراقبت از مراتع و جلوگیری از آتش سوزی داده می شود.
اگر مرتع‌داری برابر شیوه‌نامه فنی اجرایی حفاظت از مراتع به وظایف خود طبق قانون بند ۴۲ عمل نکند، از استفاده از مراتع و جنگل حذف خواهد شد.
ظرفیت مراتع باید رعایت شود
قنبری با اشاره به اینکه تنها مرتع‌داران غیر مجاز نمی‌توانند از مراتع استفاده کنند، افزود: برای مرتع‌داران شنامه‌دار هیچ ممانعتی وجود ندارد.
وی تاکید کرد: ظرفیت مراتع باید رعایت شود و فقط دامدار مجاز و شناسنامه دار می تواند از ظرفیت مراتع استفاده کنند. دامداری بخواهد از مراتع استفاده کند، باید پیگیر پروانه و پرونده ممیزی برای شناسنامه دار کردن، خود باشد. دامداری که چنین مراحلی را برای شناسنامه دار شدن، نگذرانده باشد، مجاز به استفاده از مراتع نیست. هیچ محدودیتی برای استفاده از دامداران مجاز وجود ندارد.
سومار، گیلانغرب و سرپل‌ذهاب بیشترین حریق
به گفته رییس مرتع‌داری اداره کل منابع طبیعی استان، حریق در مناطق قشلاقی ( گرمسیری) بیشتر از دیگر مناطق است و این موضوع در سطح استان پراکنده است. سرپل‌ذهاب، گیلانغرب، سومار و…از جمله مناطقی هستند که بیشترین حریق را دارند. همچنین در شهرستان های کنگاور ، هرسین و صحنه نیز به علت شرایط آب و هوایی مناسب و داشتن مراتع بکر، حریق بیشتر رخ می دهد.
اغلب حریق‌ها به طور معمول بعد از کوچ دامداران حادث می‌شود چون کسی نیست که بر منطقه نظارت کند. در مناطق گرمسیری بعد از ۱۵ فروردین ماه هر سال، به علت کوچ دامداران، هیچ دامداری در منطقه باقی نمی‌ماند و این یکی از دلایل افزایش حریق در این مناطق است.
اصلاح و احیا ۲۵۰۰ هکتار مرتع
قنبری عامل انسانی را دلیل بیشتر حریق‌ها در مراتع عنوان کرد و گفت: هر ساله با توجه به ظرفیت مراتع کارهای اصلاح و احیا توسط دامدار در مراتع فقیر انجام می‌گیرد. سال گذشته نزدیک ۲۵۰۰ هکتار از مراتع استان اصلاح و احیا شده آمد. ۵۱ هزار هکتار نیز با مشارکت دامداران بصورت قرق شده و کار احیاء روی آن صورت گرفته است .
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کرمانشاه نیز با بیان اشاره به اینکه ۱۱۹ هزار هکتار میزان مراتع استان است، افزود : از این میزان مساحت ۱۶۴هزار هکتار مراتع متراکم،۴۷۷هزار هکتار مراتع نیمه تراکم و۵۵۰ هزار هکتار نیز مراتع کم تراکم می باشد.
برداشت ۳۱۱ هزار تن علوفه از مراتع
«پیمان بابا پیری» ادامه داد: این مراتع دارای گونه هایی مانند کاکوتی، موسیر، آویشن، کنگر، سورانه، پیچک، ریواس، علف گاو زبان، آنغوزه و … است.
وی گفت: حدود ۴۲ درصد مراتع قشلاقی و ۵۸ درصد ییلاقی بوده که از لحاظ تنوع گونه ای، ارزش خوشخوراکی، زیستگاه حیات وحش، صنعت اکوتوریسم و جذب گردشگر جز مراتع خوب کشور است .
بابا پیری اضافه کرد: نظام بهره برداری در مراتع استان نظام یکجا نشینی و روستایی دامدار است که علاوه بر سکونت دائم دامداران بصورت مشاعی در پلاکهای روستایی، بر اساس ظرفیت مراتع برای آنان مجوز صادر شده و این امر یکی از عوامل کاهش تخریب در مراتع می باشد.
وی افزود: مراتع در شرایط مطلوب توان تولید ۳۱۱ هزار تن علوفه را دارد که علاوه بر تامین بخش عمده ای از تولیدات گوشت استان، معیشت ۶۳ هزار خانوار بهره بردار روستایی و عشایری استان، به تعلیف دام و بهره برداری از این مراتع وابسته است.
فشار مضاعف چرای دام در مراتع
به گفته باباپیری سطح رویشگاههای طبیعی گونه های گیاهان دارویی استان 3000 هکتار است .
مدیرکل منابع طبیعی استان کرمانشاه بیان داشت: از نظر سطح، مراتع استان کرمانشاه در رتبه هفدهم کشور قرار دارد و ۱۳۰ تعاونی در بخش مراتع های تشکیل شده است.
باباپیری با بیان اینکه چرای بیش از حد دام، فشار مضاعفی بر پوشش گیاهی و خاک مراتع وارد کرده است، خاطرنشان کرد: تعداد دام های موجود در جنگل و مرتع کرمانشاه، ۲ میلیون و ۹۰۰ هزار واحد دامی است که ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار واحد دام مجاز به استفاده از مراتع استان هستند.
وی معتقد است که مراتع در معرض تخریب و تهدید قرار گرفته‌اند که چرای بیش از حد مجاز دام فشار مضاعفی بر پوشش گیاهی و خاک مراتع وارد کرده است.
گزارش از فرحناز چراغی
