بە گزارش جام کوردی، آرش زرەتن لهونی و هوال ابوبکر استانداران کردستان و سلیمانیە در نشست استانداران اقلیم کردستان و استان های هم مرز ایران، تفاهم‌نامه همکاری مشترک کە شامل محورهای اقتصادی، فرهنگی-اجتماعی و زیست‌محیطی، آموزش عالی، نوآوری و فناوری، می باشد را امضا کردند.
متن تفاهم‌نامه همکاری مشترک میان استانداران کردستان و سلیمانیه:
بسمه تعالی
تفاهم‌نامه همکاری مشترک میان استاندار کردستان ایران و استاندار سلیمانیه اقلیم کردستان عراق
در راستای تحکیم و گسترش روابط فی‌مابین استان کردستان جمهوری اسلامی ایران و استان سلیمانیه اقلیم کردستان عراق این تفاهم‌نامه در سه محور اقتصادی، فرهنگی- اجتماعی و علمی- فناوری و به‌منظور استفاده بهینه از ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های موجود برای ارتقاء سطح روابط و منافع اقتصادی و رفاه مردم منطقه تنظیم شده است. استانداران استان کردستان و استان سلیمانیه، ضمن احترام به تفاهم‌نامه‌های پیشین، بر موارد ذیل تفاهم نمودند:
ماده ۱: محور اقتصادی: رونق همکاری‌ها و توسعه زیرساختهای پایدار
1-1 تسهیل تجارت و گمرک
- تتشکیل کمیته مشترک داوری جهت حل اختلافات حقوقی و قراردادی بازرگانان و فعالان اقتصادی طرفین.
- پیگیری اعمال وحدت رویه در مرزهای مشترک توسط حکومت مرکزی عراق.
- رایزنی با حکومت مرکزی عراق جهت به رسمیت شناختن مرز سیرانبند بانه به عنوان درگاه مرزی رسمی و مرز سیف سقز به عنوان بازارچه مرزی رسمی.
- پذیرش گواهی‌های مبدأ استاندارد توسط گمرکات طرفین برای جلوگیری از تکرار آزمون بر روی کالاهای صادراتی.
- راه‌اندازی آزمایشگاه‌های مرجع مشترک برای انجام آزمایش‌های مرتبط و صدور گواهی‌های مورد قبول طرفین.
- اهتمام به کاهش عوارض وارداتی و تعرفه‌های گمرکی بر روی کالاهای صادراتی، خصوصاً صنایع دستی.
- همکاری عوامل گمرکی و پلیس مرزی در راستای هم‌افزایی و تسهیل تجارت قانونی و رفع مشکلات اقامتی شهروندان.
- فراهم کردن شرایط حمل یکسره کالاهای صادراتی با اولویت محصولات سریع‌الفساد و کشاورزی با ناوگان طرفین یا از طریق ناوگان شرکت‌های حمل‌ونقل بین‌المللی مشترک.
- پرهیز از اعمال محدودیت‌ها و ممنوعیت‌های ناگهانی و برنامه‌ریزی نشده در تبادل کالا و اطلاع‌رسانی به‌موقع از طریق دبیرخانه مشترک.
1-2 سرمایه‌گذاری مشترک:
- ترغیب و جلب سرمایه گذاران توانمند و دارای صلاحیت جهت سرمایه گذاری مشترک.
- برگزاری همایش‌های فرصت‌های سرمایه‌گذاری مشترک.
- کوشش برای ایجاد بازارچه مرزی مشترک در مرز مشترک و از جمله در مرز باشماق و فعال نمودن بازارچه‌های مرزی سیف و سیرانبند.
- همکاری برای ایجاد شهرک صنعتی مرزی مشترک.
- هماهنگی برای انعقاد موافقت‌نامه بین شرکت‌های بیمه‌ای طرفین برای رفع مشکلات بیمه‌ای و صدور ضمانت‌نامه‌ها به منظور تسریع مبادلات تجاری
1-3 زیرساخت‌ها، حمل‌ونقل و خدمات فنی و مهندسی:
- تسهیل تبادل خدمات فنی و مهندسی و همکاری در پروژه‌های عمرانی، توسعه زیرساخت‌ها و توسعه کریدورهای حمل‌ونقل.
- ایجاد دفاتر نمایندگی سازمان نظام مهندسی معدن، ساختمان و کشاورزی و منابع طبیعی و ارایه خدمات متقابل
- برنامه‌ریزی برای ایجاد زیرساخت‌ها و تسهیلات لازم برای زائران اربعین در دو طرف مرز.
1-4 اقتصاد سلامت
- بررسی ایجاد مراکز درمانی مشترک در مناطق مرزی و همکاری در زمینه کنترل بیماریهای واگیر و ارتقا بهداشت عمومی.
- تقویت گردشگری سلامت، توسعه اکوتوریسم سلامت و سامان‌دهی بازار غیررسمی توریسم سلامت در جهت صیانت از حقوق مردم
ماده ۲: محور فرهنگی-اجتماعی و زیست‌محیطی: تقویت هویت مشترک و تعاملات فرهنگی
2-1 میراث فرهنگی و گردشگری:
- برگزاری رویدادهای مشترک شامل جشنواره‌ها تورهای آشناسازی گردشگری، همایش‌ها، نمایشگاه‌های تخصصی در زمینه گردشگری و صنایع دستی.
- زمینه‌سازی برای گسترش همکاری شرکت‌های خدمات مسافرتی برای توسعه گردشگری و اجرای تورهای مشترک.
- برنامه‌ریزی تورهای آگاه‌سازی و بازاریابی جهت شرکت‌ها و فعالان حوزه گردشگری سلامت جهت بازدید از بیمارستان‌های دارای مجوز پذیرش بیماران بین‌الملل (IPD) و نیز مقاصد گردشگری (اکو توریسم) با تأکید بر گردشگری سلامت
- تسهیل تردد گردشگران و زائران و ارایه مجوزهای ساده‌سازی شده
- احیای مسیرهای زیارتی و تاریخی مشترک برای بازدید از اماکن مذهبی و تاریخی و توسعه زیرساختهای گردشگری
2-2 فرهنگ و هنر:
- زمینه‌سازی برای برگزاری دو سالانه هفته هنر کُردی (جشنواره‌های فیلم، تئاتر، موسیقی و …)
- تلاش برای تعریف و تأسیس جوایز ادبی-هنری و برگزاری نمایشگاه‌های مشترک کتاب و آثار هنری.
- اهتمام به ایجاد آرشیو دیجیتال و بانک اطلاعاتی مشترک از ادبیات و موسیقی کُردی و نواهای محلی با همکاری دانشگاه‌ها، نهادهای ادبی، مؤسسات و هنرمندان دو طرف.
2-3 حوزه کار و رفاه اجتماعی:
- کوشش برای انعقاد توافق‌نامه در زمینه تبادل نیروی کار و حمایت‌های حقوقی از نیروی کار طرفین.
- تأسیس مراکز مشاوره شغلی و کاریابی به منظور تسهیل شرایط اعزام نیروی کار طرفین.
- همکاری در تدوین استانداردهای آموزش مهارتی و منابع درسی و بومی‌سازی آن در چهار خوشه صنایع، خدمات، کشاورزی و فرهنگ و هنر و ایجاد مراکز فنی و حرفه‌ای مشترک.
2-4 حوزه محیط‌زیست و منابع طبیعی
- توسعه همکاری‌ها برای یافتن راهکارهایی برای حفاظت از جنگل‌ها و منابع و منافع زیست‌محیطی و حل چالش‌های زیست‌محیطی مشترک.
- تبادل تجربه‌های زیست‌محیطی و آموزش به منظور ارتقای حل چالش‌های زیست‌محیطی طرفین.
- کوشش برای ایجاد منطقه حفاظت‌شده مشترک و ذخیره‌گاه زیستی مشترک به منظور حفظ اکوسیستم و تنوع زندگی زیستی منطقه.
ماده ۳: محور آموزش عالی، نوآوری و فناوری
- تقویت همکاری‌های دوجانبه بین دانشگاه‌های طرفین به‌ویژه در حوزه‌های نوین علمی مانند هوش مصنوعی.
- گسترش همکاری در زمینه تبادل استاد و دانشجو بین دانشگاه‌های طرفین.
- برگزاری کنفرانس‌های و رویدادهای مشترک علمی و فرهنگی بین دانشگاه‌های طرفین.
- تلاش برای راه‌اندازی پلتفرم آموزش آنلاین (دانشگاه مجازی) با ارائه دوره‌های مشترک.
- ایجاد کرسی‌های مشترک پژوهشی یونسکو
- تعریف و انجام پروژه‌های پژوهشی مشترک در حوزه چالش‌های مشترک مانند بحران آب و خشک‌سالی، گردوغبار و امنیت غذایی و غیره و اعطای فرصت‌های مطالعاتی ۶ ماهه به محققان در دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی طرفین.
- ایجاد پیکره بزرگ زبان کُردی با همکاری دانشگاه‌های طرفین.
- همکاری در تدوین استانداردهای آموزش مهارت و منابع درسی آن و برگزاری دوره‌های تربیت مربیان مهارتی مورد نیاز اقلیم کردستان عراق در مراکز آموزشی فنی و حرفه‌ای ایران.
- همکاری برای توسعه اقتصاد دیجیتال و معرفی ظرفیت‌ها و کسب‌وکارهای طرفین در حوزه فاوا.
- کمک به سرمایه‌گذاری در واحدهای فناور و شرکت‌های دانش‌بنیان و ایجاد دفاتر تبادل فناوری/ فن بازار برای تسهیل صادرات محصولات و خدمات شرکت‌های دانش‌بنیان.
- گسترش همکاری در زمینه برپایی پارک‌های علم و فناوری در اقلیم کردستان.
ماده ۴: پیگیری و اجرا
- توافق می‌شود دبیرخانه دائمی برای هماهنگی در اجرایی شدن مفاد این تفاهم‌نامه و دیگر تفاهم‌نامه‌های فی‌مابین با حضور نمایندگان دو طرف فغال شود و گزارش شش‌ماهه میزان تحقق اهداف این تفاهم‌نامه و رفع موانع اجرای تفاهم‌نامه تهیه شود.
این تفاهم‌نامه در 4 ماده و بندهای ذیل آن‌ها در 2 نسخه به زبان فارسی و 2 نسخه به زبان کُردی با اعتبار حقوقی یکسان تنظیم و در تاریخ سی و یکم اردیبهشت 1404 برابر با بیست و یکم ماه می 2025 امضاء شد. طرفین از تاریخ امضاء بر اجرای آن به‌طور مشترک تأکید دارند. این تفاهم نامه مطابق با قوانین و مقررات و چارچوب قانونی طرفین است.
| استاندار کردستان جمهوری اسلامی ایران
آرش زره‌تن لهونی |
استاندار سلیمانیه اقلیم کردستان عراق
هه‌وال ابوبکر حسین |
