به گزارش جام کوردی، حضور چهره‌های ادبی و نویسندگان از کشورها و مناطق مختلف کشور فرصتی مناسب برای دورهمی و تبادل نظر و آرا آنان بود و بسیاری از آنان معتقد بودند که جایزه قلم هەژار فرصتی مناسب برای تقویت و اعتلای زبان و ادبیات و به ویژه کتابخانه کوردی است و از این جشنواره به عنوان یک حرکت در حوزه زبان و ادبیات کوردی در جهان یاد می‌کردند که تاکنون برگزاری اینچنین جایزه‌ای در حوزه ادبیات و کتاب کوردی سابقه نداشته است، حتی اذعان می‌کردند که اقلیم کردستان عراق نیز با صرف هزینه‌های هنگفت، در این حوزه اقدامی انجام نداده است و جایزه قلم هه‌ژار در کنار سایر جشنواره‌های ادبی و فرهنگی می‌تواند پازلی را شکل دهد که در پاسداری و پاسداشت زبان و ادبیات کوردی در جهان تاثیرگذار باشد.
جایزه قلم هه‌ژار گامی اساسی برای حفظ زبان کُردی
محمد علی سلطانی نویسنده و محقق در مراسم جایزه قلم هه‌ژار، ضمن قدردانی از تلاش‌های دانشگاه کردستان برای تقویت و حفظ فرهنگ و ادبیات کردی عنوان کرد: دانشگاه کردستان قلب تپنده فرهنگ و ادبیات کوردی است امیدوارم این مرکز همچنان به عنوان یک مرکز علمی به فعالیت‌ها و جایگاه خود را حفظ کند.
وی با اشاره به اهداف جایزه قلم هه‌ژار عنوان کرد: کتاب گریچمن تحت عنوان ایران از آغاز تا اسلام، به اتحاد و همبستگی پارس و ماد پرداخته است و سپس به فرهنگ و هویت هنری زاگرس اشاره کرده است و نیاکان ما از سرمایه‌های فرهنگی برخوردار بودند اما امروز بسیاری از هنر و آثار فرهنگی ما اخرین نفس‌های حیات خود را می‌کشند و اگر از این هنر و هویت استفاده می‌کردیم فرزندان ما ناچار نبودند که کولبری کنند.
این نویسنده و محقق درادامه با اشاره به نقش زبان مادری در دین مبین اسلام عنوان کرد: ما مسلمان بودیم و حضرت محمد ص به زبان مادری خود اهمیت داده است و این مهم‌نشان از اهمیت و جایگاه زبان مادری در دین اسلام است.
سلطانی به مشکلات قشر نویسندگان و ادیبان پرداخت و گفت: کسانی که قلم به دست هستند باید از معیشت و اقتصاد مناسب برخوردار باشد و مردم کورد در طول تاریخ با هزینه‌های خود فرهنگ و ادبیات خود را حفظ و پاسداری کردند و بار اصلی را بر دوش خود گرفتند.
وی با تاکید بر توانایی ماموستا هه‌ژار در خلق آثار ترجمه عنوان کرد: ماموستا هه‌ار شطرنج باز قهاری در حوزه ادبیات کوردی است او با ترجمه‌ها و آثار خود کسانی چون خیام، شریعتی و ابوعلی سینا را مات کرده است و به همین دلیل جایزه قلم هه‌ژار یک جایزه علمی است و صرف یک جایزه سفارشی نیست.
وی افزود: امیدواریم این مرکز علمی حمایت شود تا همچنان فعالیت‌های خود را ادامه داده و پیوند دهنده کردها از نقاط مختلف باشد.
سلطانی از برگزارکنندگان این جایزه تشکر کرد و گفت: امیدوارم هم حکومت پشتیبان این جایزه باشد و هم بودجه دانشگاه را که امید زبان و ادبیات کردی است را افزایش دهند.
وی تاکید کرد: حفظ و توسعه زبان و ادبیات کردی و برگزاری چنین مراسم‌هایی در این راستا حق ماست و برای گرفتن آن باید تلاش کنیم.
جایزه قلم هه‌ژار؛ دستاوردی تاریخی برای فرهنگ کردستان
عضو شورای سیاست‌گذاری جایزه قلم هه‌ژار برگزاری این جایزه از سوی دانشگاه کردستان را دستاوردی تاریخی برای فرهنگ و ادب کردستان دانست و گفت: پس از سالها تلاش و پیگیری، جایزه قلم هه‌ژار به نتیجه رسید و بی گمان برگزاری آن حاصل تلاش جمعی و پشتکاری مداوم است.
ماجد مردوخ روحانی در آیین افتتاحیه این جایزه به روند مطرح شدن این ایده از آغاز تا امروز اشاره و اعلام کرد: داوری آثار با معیارهای دقیق علمی و فرهنگی بدون جانبداری و منصفانه بوده است و تلاش شده حق هیچ شرکت کننده‌ای ضایع نشود.
وی با تاکید بر ضرورت حفظ زبان مادری، خاطرنشان کرد: از نویسندگان و هنردوستان کرد می‌خواهم با نوشتن به زبان مادری، حق مردم کرد را طلب کرده و در حفظ زبان مادری خود کوشا باشند.
کردها؛ افتخار همه مردم ایران
در این رویداد فرهنگی ادبی نیز پیام دکتر حداد عادل رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، به صورت پیام ویدئویی برای حاضران در مراسم جایزه قلم هه‌ژار پخش شد وی از تلاش‌ها برای ترویج زبان کُردی در کردستان قدردانی کرد و کردها را افتخار همه مردم ایران دانست.
وی ضمن ابراز خرسندی از برگزاری این رویداد فرهنگی، بر اهمیت حفظ زبان کُردی در هویت ملی ایران تأکید کرد.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی با اشاره به اصالت ایرانی مردم کُرد، آنان را مایه افتخار ملت ایران دانست و ادامه داد: مردم کُرد از نژاد اصیل آریایی و از ایرانیان خالص هستند و از اقوامی هستند که مایه افتخار همه مردم ایران به شمار می‌روند.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، تلاش برای ترویج زبان و ادب فارسی در میان ملت‌های مختلف ایران را امری ضروری دانست و گفت: اهمیت این رویداد در ترویج زبان فارسی و ادبیات غنی آن در منطقه کردستان، قابل توجه است.
وی با اشاره به حضور هنرمندان برجسته کرد در زمینه‌های مختلف هنری، از جمله خوشنویسی، موسیقی، آواز، شعر و شاعری، به غنای فرهنگی این منطقه اذعان کرد.
دکتر حدادعادل در ادامه سخنان خود، به اهمیت زبان فارسی در ارتباط و تعامل میان اقوام مختلف ایران تأکید کرد و گفت: زبان فارسی، پیوند دهنده و مایه وحدت ملی ماست و باید در همه مناطق کشور، به ویژه در منطقه کردستان، مورد توجه و ترویج قرار گیرد.
وی ابراز امیدواری کرد اینگونه رویدادها در آینده نیز ادامه یابد و بر ضرورت حمایت از هنرمندان و نویسندگان کرد در راستای ترویج زبان کردی تأکید کرد.
همچنین، دکتر حدادعادل در پیام خود، به نقش مهم فرهنگستان زبان و ادب فارسی در ارتقاء سطح آگاهی و درک مردم از زبان و ادبیات فارسی و دیگر زبان‌های ایران پرداخت.
حضور ماموستا شریف در نخستین جایزه قلم هه‌ژار
از دیگر زیبایی‌ها و حواشی جایزه قلم هه‌ژار می‌توان به حضور شریف حسین‌پناهی ملقب به ماموستا شریف اشاره کرد.
همزمان با آغاز مراسم جایزه قلم هه‌ژار در بعد از ظهر چهارشنبه، شریف حسین‌پناهی ملقب به ماموستا شریف به عنوان مهمان ویژه در این مراسم حضور پیدا کرد.
شریف حسین‌پناهی مشهور به ماموستا شریف شاعر کم‌کار اما نام‌آشنایی در زبان و ادبیات کُردی است که به دلیل برگزاری کلاس‌های آموزش زبان کردی برای اولین بار در سنندج شناخته شده است که سالها ادامه داشت و جوانان زیادی آموزش زبان کردی را در کلاس‌های ایشان فرا گرفتند.
مهم‌ترین اثر ایشان کتاب “ملوانکه‌ی شین” و مشهورترین شعر وی نیز “قوتابخانه” است که می‌توان گفت کمتر کردی هست که آن را نخوانده باشد.
نشست تخصصی جایزه قلم هه‌ژار
در این مراسم دو پنل تخصصی جایزه قلم هه‌ژار با عنوان گونه‌های زبان کردی و گویش‌های مختلف برگزار شد.
اولین پنل تخصصی جایزه قلم هه‌ژار به ریاست شلیر امراه‌نژاد در رابطه با گونه‌های زبان کردی برگزار شد.
دکتر غلامحسین کریمی‌دوستان، دکتر عبدالرحمن آداک، آزاد برزنجی و عادل محمدپور در این پنل به ایراد سخنرانی پرداختند.
در این پنل که به گویش‌های مختلف کلهری، کورمانجی، خوراکی و سورانی برگزار شد، مباحث مختلفی پیرامون شخصیت و آثار ماموستا هه‌ژار و همچنین بهره‌گیری ایشان از گویش‌های مختلف زبان کردی در آثار خود مطرح شد.
دومین نشست تخصصی نخستین روز از برگزاری جایزه قلم هه‌ژار به ریاست دکتر خیرالله آجار و با حضور دکتر علیرضا سپاهی لایین، دکتر علی رحمتی و دکتر اسماعیل حسین‌پور برگزار شد.
دکتر آجار در این نشست ارسال قریب به هزار اثر به دبیرخانه جایزه قلم هه‌ژار را بسیار با اهمیت دانست و خواستار معرفی بیشتر آن به منظور ایجاد انگیزه در نویسندگان کرد شد.
وی به اهمیت برگزاری چنین جایزه‌هایی در همه جهان پرداخت و ابراز امیدواری کرد چنین جایزه‌هایی برای تشویق قلم به دستان کرد افزایش یابد که هم موجب خدمت بیشتر به زبان و هم گردهم آوردن نویسندگان کرد است.
در ادامه اعضای پنل، موضوعات خود پیرامون ایلات و عشایر کردستان، تاریخ شعر در خراسان و حفظ زبان کردی در خراسان با گویش کورمانجی را ارائه دادند.
و در پایان مراسم افتتاحیه قلم هه‌ژار در دانشگاه کردستان استاد شهرام ناظری نیز حضور پیدا کردند آثار موسیقایی را ارائه دادند.
گفتنی است عصر روز پنجشنبه هشتم خردادماه ۱۴۰۴ در دانشگاه کردستان مراسم اختتامیه جایزه بین المللی قلم هه‌ژار برگزار می‌شوده.
گزارش و عکس؛ فردین کمانگر
