دکتر گنجو خسرو محمد، دکترای ژئوپلیتیک و استاد دانشگاە کویە، درباره اهمیت سرشماری نفوس و مسکن در عراق و آمادگی دولت اقلیم کردستان برای مقابله با هرگونه چالش پیش رو در نتیجه انجام سرشماری، در گفتگو با جام کردی اعلام کرد: سرشماری یک فرایند مهم برای توسعه کشور می باشد، فرایندی است که منابع انسانی را در خدمت کشور قرار میدهد تا پیشرفت و اجرای عدالت به ویژه در بخش خدمات، تسریع یابد، اما وقتی جهت این اهداف تغییر کند مشکل در آنجا پیش میآید و خطر در اینجا ظاهر میشود، در حالی که سرشماری فرایند سیاست جمعیتی برای توسعه کشور است، اما زمانی کە این روند سیاسی شود و جنبه سیاسی آن برای آسمیلاسیون یک طیف و تغییر بافت جمعیتی بکار گرفتە شود، پیامدهای منفی متعددی برای طیف ها و مناطق مختلف و روند توسعه، خواهد داشت.
وی گفت: پس از سال ١٩٨٧ هیچ سرشماری در اقلیم کردستان انجام نشده است و سرشماری سال ۱۹۹۷ فقط مناطق مرکزی و جنوب عراق را در بر می گرفت و در آن زمان این مناطق اقلیم کردستان در وضعیت ناپایداری قرار داشتند و سرشماری کاستیهای زیادی داشت که باعث شد از سوی سازمان ملل متحد سرشماری انجام شدە بە رسمیت شناختە نشود، در این مدت طولانی، اقلیم کردستان و عراق نیز در فقدان دادههای دقیق جمعیتی قرار دارند، اگرچه اقلیم کردستان از برخی جهات تمایلی به انجام سرشماری ندارد اما برای هر شهر مهم است که دادههای دقیق خود را داشته باشد.
درباره اقدامات دولت اقلیم کردستان برای مسئله مهمی مثل سرشماری، دکتر گنجو گفت: برای سرشماری این بار، اقلیم کردستان نه از لحاظ عملی و نه از لحاظ تئوری هیچ اقدام لازمی انجام نداده و عراق نیز توجه چندانی به این موضوع در اقلیم کردستان ندارد. اگر چە اقدامات اقلیم کردستان بستگی به اقدامات و آماده کاریهای عراق دارد، زیرا این یک روند جامع است و تحت نظارت عراق انجام خواهد شد. اما برای رویارویی با هر چالشی که ممکن است برای مردم ما پیش بیاید متاسفانه اقلیم کردستان هیچ اقدام و آمادگی انجام نداده است و همان اندازه که در این زمینه با عراق روابط برقرار کرده است، تحت فشار دانشگاهیان و رسانهها بوده است، به این دلیل که اقلیم کردستان سرشماری سال ۱۹۵۷ را بر اساس تعدادی وعدە، مبنا قرار دادە است اما در واقع سال ۱۹۵۷ یعنی ۶۷ سال پیش، بە هیچ شیوهای نباید مبنا قرار دادە شود، و این را بعد از اتمام سرشماری خواهیم دید.
با توجه به شرایط سیاسی در منطقه برای انجام یک فرایند مهم مانند سرشماری دکتر گنجو خسرو محمد دکترای ژئوپلیتیک و استاد دانشگاه کویه تصریح کرد: به طور کلی میبینیم که اوضاع منطقه به ویژه خاورمیانه در وضعیت بیثباتی قرار دارد، و اگر به وضعیت عراق و اقلیم کردستان نگاه کنیم، میبینیم که وضعیت مناسبی نیست به خصوص برای کردها و “مناطق کردستانی خارج از اقلیم کردستان”، زیرا شکی نیست که این مناطق قربانی این سرشماری خواهند شد و ما باید فاتحه مرگ این مناطق را بخوانیم و این سرشماری بدون شک جایگزین ماده ۱۴۰ خواهد بود و دولت عراق در این مورد صبر به خرج میدهد و باعث میشود مردم آن را فراموش کنند تا تصمیمی از دادگاه فدرال یا احزاب سیاسی صادر شود و این موضوع پایان یابد، زیرا هدف پنهان روند سرشماری، پایان دادن به ماده ۱۴۰ و تمام مناطق خارج از اقلیم کردستان است.
در پاسخ به این پرسش که آیا دولت اقلیم کردستان تا چه حد در چنین فرایند مهمی از افراد توانمند و کارشناس بهرە بردە است؟ دکتر گنجو خسرو محمد، استاد دانشگاە کویە تصریح کرد: متاسفانه دولت اقلیم کردستان از توانایی و تجربه کارشناسان بهره نبرده و بدون اینکه از کسی بپرسد و یا اینکه کنفرانس بزرگی در این زمینه برگزار کند که در آن همه احزاب حاکم و دیگر احزاب و دانشگاهیان حضور داشتە باشند و درآن این موضوع را برسی کنیم و متوجە شویم آیا واقعا سرشماری خطرناک است یا خیر، اما اکنون میبینیم که فقط چند روز باقی مانده است و دولت اقلیم کردستان به تازگی شرایطی را برای دولت عراق تعیین کرده است و به نظر میرسد که موضوع تمام شده و سرشماری در حال انجام است، برای مثال سودانی آمده است و باید جلسه ویژهای در این مورد برگزار می شد و من فکر میکنم رهبران سیاسی کرد آنقدر که نگران پول و مقام هستند، آنقدر نگران مردم نیستند، و با انجام این سرشماری ما نصف خاک خود را از دست خواهیم داد و به شما اطمینان میدهم که ۱۰ سال دیگر، برای اطمینان حاصل کردن از نتایج سرشماری ٢٠٢٤ یک سرشماری جدید دوباره انجام خواهد شد.