جام کوردی- شهر دالاهو خواستگاه اصلی ساز تنبور در جهان به عنوان شهر ملی ساخت تنبور ثبت شد.
به گزارش جام کوردی، شهرستان دالاهو که با حدود ۳۶ هزار نفر جمعیت در ۱۰۰ کیلومتری غرب کرمانشاه قرار دارد، در اسناد تاریخی به عنوان یکی از خاستگاه های اصلی ساز تنبور در جهان مطرح است.
در این شهرستان افراد بسیاری به ساخت و نواختن ساز تنبور مشغول هستند و مردم محلی که غالبا از پیروان آیین اهل حق(یارسان) محسوب می شود، از این ساز در مراسم های آیینی و مذهبی خود استفاده می کنند.
تلاشی 2 ساله برای ثبت تنبور
مدیرکل میراث فرهنگی نیز پس از پایان این مراسم به خبرنگار ایرنا، گفت: از 2 سال قبل تلاش ها برای ثبت جهانی دالاهو به عنوان شهر ملی تبنور را آغاز کردیم.
امید قادری با بیان اینکه تیر ماه امسال کارشناسان میراث فرهنگی از طرح ثبت دالاهو به عنوان شهر ملی تنبور دفاع کردند، گفت: آمار بالای کارگاه های تنبور فعال در استان، حمایت های مردمی، المان های شهری، نام گذاری خیابانی به نام تنبور در شهر، فعالیت خانه تنبور و برگزاری جشنواره های مختلف تنبور نوازی در دالاهو از جمله دلایل مهم ثبت این شهر به عنوان شهر ملی است.
فعالیت کارگاه های 700 ساله
به گفته وی در شهر دالاهو حتی کارگاهی با قدمت 700 سال کماکان به ساخت تنبور مشغول هستند.
مدیرکل میراث فرهنگی با بیان اینکه به سازندگان تنبور در دالاهو تسهیلات کم بهره اعطا خواهد شد، اعلام کرد: با موافقت استاندار کرمانشاه به زودی بازار دوم صنایع دستی دالاهو به منظور ارائه تنبور و صنایع دستی وابسته به آن در این شهر ایجاد خواهد شد.
قادری با بیان اینکه سال گذشته هرسین به عنوان شهر ملی گلیم ثبت شد، گفت: ثبت این شهر ملی گام موثری در راستای جذب گردشگر و رونق این صنعت در استان محسوب می شود.
تنبور جز جدا نشدنی از دالاهو
بازوند در این مراسم با اشاره به اینکه تنبور در این منطقه از کشور قدمتی ۶ هزار ساله دارد، تاکید کرد: تنبور در منطقه دالاهو جزو لاینفکی از آیینهای شادی و عزاست و موسیقی تنبور در همه جا حضور دارد.
وی افزود: خانه تنبور با بیش از 3 هزار مترمربع در بخش گهواره شهرستان دالاهو شکل گرفته است و تا قبل از کرونا جشنواره های متعددی در سطح ملی در حوزه موسیقی تنبور برگزار شده است.
مدیر ارشد استان انتخاب دالاهو به عنوان شهر ملی ساخت تنبور را یک رویداد مهم خواند و تاکید کرد: از وزیر گردشگری و صنایع دستی، معاون صنایع دستی وزارتخانه، میراث فرهنگی استان، نماینده شهرستان اسلام آباد و دالاهو، فرماندار دالاهو و همه کارشناسان و عزیزانی که در این رویداد مهم نقش آفرینی کردند؛ صمیمانه تشکر میکنم.
بازوند عنوان کرد: برادران اهل حق وطن دوستی و علاقه خودشان را به انقلاب اسلامی در همان ابتدای پیروزی انقلاب در محضر امام خمینی (ره) اعلام کردند. این عزیزان در دوران دفاع مقدس دارای یک تیپ مستقل بودند و حدود 700 شهید تقدیم انقلاب کرده اند.
برنامه ریزی کرمانشاه برای تبدیل به شهر خلاق موسیقی
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی کرمانشاه نیر چندی پیش اعلام کرد که برای دستیابی به عنوان بینالمللی شهر خلاق هنر و موسیقی، برنامهریزیهای اولیه انجام شده است.
بهرام فاضلیزاد در این رابطه به ایرنا، گفت: به عنوان مثال کارهای اولیه برای ثبت تنبور به نام کرمانشاه انجام شده است و ما تنبور را فقط یک ساز نمیدانیم و اگر این ساز به نام کرمانشاه ثبت شود، بخشی از هویتمان را در فرهنگ اجتماعی و تاریخی کشور ثبت و در آن زمینه برای خود شناسنامه درست کردهایم.
وی بر فعال شدن بخش هنری دانشکده هنر و معماری دانشگاه رازی تاکید کرد و افزود: اساتید برجستهای در رشتههای موسیقی، نقاشی و امور فرهنگی در استان وجود دارند که در دانشگاه رازی میتوانند شاگردان زیادی را تربیت و تحویل جامعه و کشور دهند.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی کرمانشاه نیز با اشاره به ظرفیتهای فرهنگی و هنری استان کرمانشاه و همچنین اراده مدیران استانی برای حمایت از این فعالیتهای فرهنگی افزود: بخش مهمی از روند اجرایی شدن برنامههای فرهنگی بر عهده اصحاب فرهنگ، هنر و رسانههای استان است که باید اقدامات لازم را انجام دهند و اجماعی صورت بگیرد تا در نهایت برای استان امتیازی محسوب شود.
تنبور توسط ایران ثبت شود
با وجودی که تنبور در جهان به عنوان یک ساز کاملا ایرانی شناخته می شود، تاکنون این ساز در سازمان جهانی یونسکو به نام ایران به ثبت نرسیده است.
یک استاد و نوازنده پیشکسوت از ثبت ملی ساز تنبور به عنوان اقدامی برای «همدلی قوی میان اهالی فرهنگ» یاد کرد و خواستار ثبت آن در یونسکو به منظور معرفی موسیقی اصیل ایرانی به جهانیان شد.
یحیی رعنایی چندی پیش در آیین رونمایی از آلبوم موسیقی «مقامات کهن تنبور» در فرهنگسرای سرو تهران اظهارداشت: امیدوارم با ثبت جهانی ساز تنبور بتوانیم این ساز را به جهان معرفی کرده و اثبات کنیم که این موسیقی متعلق به ایران است.
تنبور یکی از قدیمیترین سازهای ایران است که جنبه عرفانی و مقامی دارد. این ساز از ۱۳ تا ۱۴ پرده تشکیل شده است و جنس کاسه و صفحه آن از چوب توت و دستهاش از چوب گردو ساخته می شود.
بر اساس یافتههای باستانشناسان از جمله مجسمه تاریخی کشف شده در شوش، میتوان ادعا کرد که این ساز قدمتی ۶ هزار ساله دارد.