محمد مهدی ملکی کارشناس مسائل بین الملل در گفتگو با جام کوردی در خصوص آخرین گام ایران در کاهش تعهدات برجامی در قالب توقف اجرای پروتکل الحاقی و آینده روابط ایران با آژانس، اظهارداشت:مطابق قانون اقدام راهبردی مجلس از پنجم اسفند و پس از پایان مهلت دو ماهه آمریکا و اروپا برای بازگشت به تعهدات برجام و لغو تحریمهای نفتی و بانکی، دولت اجرای تعهدات پروتکل الحاقی که در قالب برجام و داوطلبانه از سوی ایران پدیرفته شده بود را متوقفکرد.
وی گفت: اقدام ایران در توقف تعهدات پروتکل الحاقی بر اساس مواد ۲۶ و۳۶ برجام است و حق قانونی و حقوقی ایران در برابر بدعهدی های مکرر طرف های غربی برجام است، بنابراین به منزله خروج ایران از برجام به حساب نمی آید.
ملکی افزود: در واقع توقف تعهدات پروتکل الحاقی به معنای عدم اجرای تعهدات «فراپادمانی» است که ایران به منظور نشان دادن حُسن نیت خود به آژانس، آن را پس از برجام پذیرفت و تعهدات پادمانی در قالب بازرسی های آژانس همچنان به قوت خودش باقی خواهد بود.
این کارشناس مسانل بین الملل تصریح کرد: گام برداشته شده خواست همه ارکان نظام و البته بر اساس مصوبه شورای عالی امنیت ملی است، بنابراین همه قوا، نهادها و دستگاه ها موظف هستند در این مسیر حرکت کنند.
وی با بیان اینکه هدف اصلی قانون مصوب مجلس که گام اجرایی آن توقف تعهدات فراپادمانی است، چیزی نیست جز لغو همه تحریم های طرف مقابل، اظهارداشت: تا زمانی که این اتفاق نیافتاد، نه بازگشت آمریکا به برجام را شاهد خواهیم بود و نه تداوم اجرای تعهدات فراپادمانی از سوی ایران را خواهیم داشت.
ملکی بیان کرد: بر اساس توافق صورت گرفته میان ایران و آژانس در سفر اخیر گروسی به تهران، آژانس به مدت سه ماه هیچ گونه دسترسی به تصاویردوربین هایی که ذیل فراپادمانی به حساب می آیند نخواهد داشت. در واقع این تصاویر نزد ایران محفوظ خواهند ماند تا اگر در مدت تعیین شده از طرف مقابل اقدامی جهت رفع تحریم ها صورت گرفت، آن زمان دسترسی آژانس به تصاویر ضبط شده در آن ایام بلامانع می شود.
این کارشناس مسائل بین الملل گفت: بر اساس آنچه که در بیانیه مشترک ایران و آژانس و پیوست آن تصریح شده؛ نظارتهای ضروری آژانس از این به بعد بر اساس چارچوبهای ذکر شده در پیوست بیانیه انجام خواهد شد که البته هیچکدام ماهیت فراپادمانی نخواهد داشت.
وی در پایان خاطرنشان کرد: مواضع بایدن و نزدیکانش به روشنی نشان میدهد که دولت آمریکا به دنبال طفره رفتن از لغو تحریمها بوده و تمایل دارند که وضعیت موجود که حاصل آن باقی ماندن محدودیتهای ایجاد شده برای ایران بدون اعطای هیچگونه امتیازی است تداوم یابد.