بە پێی ڕاپۆرتی جام کوردی، سرکەی سێو بۆ چەندین سەدەیە کە بە شێوەیەکی دەرمانی بەکاردەهێنرێت و سەبارەت بە سوودە تەندرووستییەکانی هەواڵ و زانیاری زۆر بڵاوکراوەتەوە. دابەزاندنی کێش یەکێکە لە نوێترینی ئەو هەواڵانە سەبارەت بە سرکەی سێو. ” رێجیم بۆ دابەزاندنی کێشی سرکەی سێو “، هەندێک جار پێی دەوترێت سرکەی سێو بۆ پاککردنەوەی ژەهراوی. ئەمانە چەند ساڵێکە بابەتێکی بەناوبانگی دابەزاندنی کێشن.
سرکەی سێو لە سێو درووست دەکرێت کە وردکراوە و هاڕاوە. دەتوانرێت بە ڕێژەیەکی کەم بەکاربهێنرێت. لەوانەیە ئاستی بەرزی ترشی ئەسیک، یان ڕەنگە پێکهاتەکانی تر بەرپرس بن لە سوودە تەندرووستییەکانی سرکەی سێو. هەرچەندە پێشنیارەکانی ژەمە دەرمانەکە جیاوازن، بەڵام زۆربەیان پێشنیاری خواردنی 1 بۆ 2 کەوچکی چا پێش یان لە گەڵ ژەمەکاندا دەکەن.
ئەو تێکەڵانەی کە سرکەیان تێدایە بۆ هەزاران ساڵە بە هۆی تایبەتمەندییە دەرمانییە ئەگەرییەکانیانەوە بەکاردەهێنرێن بۆ باشترکردنی هێزەکەی. لە کاتێکدا ئیتر کەس سرکەی سێو وەک دژە زیندەیی بەکارناهێنێت، سرکەی سێو ڕەنگە یارمەتیدەر بێت لە کەمکردنەوەی ئاستی شەکری خوێن دوای ژەمەکان بە گۆڕینی چۆنیەتی هەڵمژینی خۆراک لە ڕیخۆڵەکانەوە. ژمارەیەک توێژینەوە ئاماژە بەوە دەکەن کە سرکە ڕەنگە ڕێگری بکات لە بەرزبوونەوەی شەکر لە خوێندا لەو کەسانەی کە پێش شەکرە و جۆری دووەمی شەکرەیان هەیە بە ڕێگریکردن لە هەڵمژینی نیشاستە.
پێدەچێت مەترسییەکی کەم بۆ زۆرێک لە چارەسەرە سرووشتییەکان هەبێت، بۆیە ڕێگەیەکی باو ئەوەیە کە ” بۆچی تاقی نەکەیتەوە؟ ” بەڵام بۆ ئەو ڕێجیمانەی ڕێژەی سرکەیان زۆرە، پێویستە چەند وریایییەک بکرێت و پێویستە سرکەکە شل بکرێتەوە. ترشەڵۆکی بەرزی دەتوانێت زیان بە مینای ددان بگەیەنێت ئەگەر ڕاستەوخۆ بخورێت. بە واتایەکی تر بەکارهێنانی وەک پێکهاتەیەکی زەڵاتە چارەسەرێکی باشترە.
هەندێک لە ڕاپۆرتەکان باس لەوە دەکەن کە سرکەی سێو دەبێتە هۆی دابەزینی ئاستی پۆتاسیۆم لە خوێندا. ئەمەش بە تایبەتی بۆ ئەو کەسانە گرنگە بزانن کە ئەو دەرمانانە دەخۆن کە دەتوانێت پۆتاسیۆم کەم بکاتەوە، وەک دەرمانی میزهەڵگری باو کە بۆ چارەسەری بەرزی پەستانی خوێن بەکاردێت. سرکە دەتوانێت ئاستی ئەنسۆلین بگۆڕێت. ئەو کەسانەی نەخۆشی شەکرەیان هەیە پێویستە بە تایبەتی وریا بن لە خۆراکی زۆر سرکە./.
