بە پێی ڕاپۆرتی جام کوردی، بازاڕی خان لە ناوەڕاستی بەشی کۆنی شاری یەزد، گەڕەکی لەب خەندەق هەڵکەوتووە کە دەکەوێتە سەر شەقامی قەیام.
شەقامی قەیام نەک تەنیا بازاڕی خان، بەڵکوو ژمارەیەکی زۆر لە بازاڕەکانی یەزدی تێدایە. بۆ گەیشتن بە بازاڕی خان لە یەزد، پێویستە سەرەتا بگەینە یەکتربڕینی باشوری شەقامی ئیمام خومەینی لەم شارە و دەتوانین لە بازاڕی مێسگەرەوە بچینە بازاڕی خان و چێژ لە سەردانیکردنی ئەم بازاڕە کۆن و مێژووییە و تەنانەت ژوورە جوانەکانیشی وەربگرین.
بازاڕی خانی یەزد درێژییەکەی 274 مەترە، بەرزی سەقفەکەی گۆڕاوە لە 4 بۆ 6 مەتر، 153 دوکانی هەیە کە تیایدا خەریکی بازرگانین. بازاڕی خان چوار بەشی هەیە: باکور، باشور، ڕۆژهەڵات و ڕۆژئاوا. لە بەشی باکور و باشوری بازاڕەکەدا 353 دوکان هەیە کە درێژی ئەم هێڵە دەکاتە 78 مەتر. لە بەشەکانی ڕۆژهەڵات و ڕۆژئاوای ئەم بازاڕە ژمارەی دوکانەکان دەگاتە 100 دوکان، ئەمەش وایکردووە درێژییەکەی 180 مەتر بێت و بە گەورەتر لە بەشی باکور و باشور دادەنرێت. بازاڕی خان چەند بازاڕێکی بچووکی لە دڵی خۆیدا هەیە، کە بریتین لە: بازاڕی زێڕنگەری، بازاڕی پەنجەعەلی، بازاڕی کاشی گەری، بازاڕی ئەفشار، بازاڕی مەلا ئیسماعیل، بازاڕی مسگەری، بازاڕی شازادە فازل و …. .
هەروەها جیا لە بازاڕەکانی یەزد، بازاڕی خانی یەزد، کە کۆمەڵەیەکی گەورەیە بە ناوی کۆمەڵەی خان. کۆمەڵەی خان بازاڕی خان و خان حەمام و قوتابخانەی خان و گۆڕەپانی خان لەخۆدەگرێت کە هەموویان لە هەمان قۆناغی مێژووییدا درووستکراون و درووستکردنی بەشێک لەم کۆمەڵەیەش مێژووەکەی دەگەڕێتەوە بۆ سەردەمی ئەفشار. درووستکردنی ئەم کۆمەڵەیە لە لایەن محەمەد تەقیخان بافقی و نەوەکانییەوە ئەنجامدراوە.
بازاڕی خانی یەزد لە ڕێکەوتی 9 ی گوڵانی 1382ی کۆچی هەتاوی (2003) بە ژمارەی تۆماری 8544 لە لیستی ئاسەوارە نیشتمانییەکانی ئێراندا تۆمار کرا.
بازاڕی خان دەگەڕێتەوە بۆ سەردەمی ناسرەدین شای قاجاڕ و گەورەترین بازاڕی مێژووییە لە شاری یەزد.
لە ڕابردوودا خەڵکی ئاسایی مافی کڕین و بەکارهێنانی ئەم بازاڕەیان نەبووە و ئەم بازاڕە تەنیا بۆ بەکارهێنانی خانەکان بووە، هەر بۆیە بە بازاڕی خان ناسراوە.
بازاڕی خانی یەزد کە گەورەترین بازاڕە لە شاری یەزد، لە لایەن محمد تەقیخان بافقی و نەوەکانیەوە درووستکراوە، کە خۆی دامەزرێنەری خانین و یەکێک بووە لە فەرمانڕەواکانی شاری یەزد.
ئەم حاکمە گەورەیە شوێنەوارە بەنرخەکانی لە دوای خۆی بەجێهێشتووە، لەوانە بازاڕی قەیسەرییە، گۆڵشەن باخ، دەوڵەت ئاباد باخ، گۆڕەپانی خان و قوتابخانەی خان، هەروەها خان حەمام کە بە بەشێک لە کۆکردنەوەی خان دادەنرێت، لەلایەن محەممەد تەقیخان بافقی لە دەوروبەری ساڵی 1212 تەواو بووە./.
