گەورەترین وڵاتانی وەبەرهێنەری جیهان

بە پێی ڕاپۆرتی جام کوردی، بەرهەمهێنان بۆ زۆرێک لە بازرگانییەکان لە سەرانسەری جیهاندا زۆر گرنگە. لیستی ١٠ وڵاتی بەرهەمهێنانی سەرەکی لە ساڵی ٢٠٢٤دا، بە پشتبەستن بە دوایین داتاکانی بانکی نێودەوڵەتی، دەریدەخات کە کۆمپانیاکان زۆرترین جار بەرهەمەکانیان لە کوێ دەبەخشن.

بە گوێرەی ماڵپەڕی پێداچوونەوەی دانیشتوانی جیهانی، ئەم زانیاریانە لە بەشی ئاماری نەتەوە یەکگرتووەکان کۆکراونەتەوە. گەورەترین وڵاتانی بەرهەمهێنەری جیهان لە ساڵی ٢٠٢٤دا بریتی بوون لە:

چین:

پشکی بەرهەمی جیهانی: لەسەدا ٣١.٦

چین لە پێشەنگی لیستەکەدایە لە ڕووی بەرهەمهێنانەوە. وڵاتەکە لەسەدا ٣١.٦٣ی کۆی بەرهەمی بەرهەمهێنانی جیهانی بەشداری دەکات و بەهای کۆی گشتی نزیکەی پێنج تریلیۆن دۆلار بۆ ئابوری جیهانی زیاد دەکات. هەناردەکردنی سەرەکی چین بریتییە لە کەلوپەلی بەکاربەری وەکو قوماش و ئەلیکترۆنیات و جلوبەرگ.

ئەمریکا:

پشکی بەرهەمی جیهانی: لەسەدا ١٥.٩

پێشتر ئەمریکا گەورەترین کەرتی بەرهەمهێنانی لە جیهاندا هەبوو تا چین لە ساڵی ٢٠١٠دا پێشی کەوت، بەڵام ئەمریکا هێشتا هەوڵدەدات ئەم پێگە باڵایە وەربگرێتەوە. ئەمریکا نزیکەی لەسەدا ١٥.٩ی بەرهەمی جیهانی پێکدەهێنێت کە بەهاکەی نزیکەی ٢.٥ تریلیۆن دۆلارە. بەرهەمە ئەمریکییەکان بریتین لە ئۆتۆمبێل، بەرهەمی کیمیایی، بەرهەمی خۆراک، ئامێری سەربازی و فڕۆکە.

ژاپۆن:

پشکی بەرهەمی جیهانی: لەسەدا ٦.٥

ژاپۆن لە پلەی سێیەمدایە و نزیکەی لەسەدا ٦.٥ی کۆی بەرهەمی بەرهەمهێنانی جیهان دابین دەکات. بەرهەمی پیشەسازی بەرهەمهێنانی وڵاتەکە لە ساڵی ٢٠٢٢دا گەیشتە زیاتر لە ٨٠٠ ملیار دۆلار، هەناردەی ژاپۆن بریتییە لە ئۆتۆمبێل و پارچەی کۆمپیوتەر و ئەلیکترۆنیات و ماددە کیمیاییەکان.

ئەڵمانیا:

پشکی بەرهەمی جیهانی: لەسەدا ٤.٨

ئەڵمانیا بە بەهای بەرهەمهێنانی نزیکەی ٧٥٠ ملیار دۆلار لە وڵاتانی پێشەنگی بەرهەمهێنان لە ئەوروپادایە. ئەم وڵاتە بە هەناردەکردنی ئۆتۆمبێلی ماتۆڕ و ئامێری کارەبایی و کانزا دروستکراوەکان ناسراوە، نزیکەی لەسەدا ٤.٨ی بەرهەمی جیهانی پێکدەهێنێت.

هیندستان:

پشکی بەرهەمی جیهانی: لەسەدا ٢.٩

هەرچەندە ڕەنگە هیندستان بە کەرتی ئایتی، هێزی کار، یان ناوەندەکانی خزمەتگوزاری کڕیاران بناسرێت، بەڵام وڵاتەکە پشکێکی سەرەکی لە کەرتی بەرهەمهێناندا هەیە، کە نزیکەی 2.9%ی بەرهەمی جیهانی پێکدەهێنێت. بەهای بەرهەمهێنانی وڵاتەکە نزیکەی ٤٥١ ملیار دۆلارە. هیندستان بە بەرهەمە کشتوکاڵییەکان و قوماش و کەلوپەلی ئەندازیاری و بەرهەمی چەرم و ماددە کیمیاییەکان ناسراوە.

کۆریای باشور:

پشکی بەرهەمی جیهانی: لەسەدا ٢.٧

کۆریای باشور نزیکەی 2.71%ی بەرهەمی جیهانی پێکدەهێنێت و بەهای بەرهەمهێنانی ئەو وڵاتە نزیکەی 427 ملیار دۆلارە. پیشەسازی بەرهەمهێنان نزیکەی 29%ی کۆی بەرهەمی نیشتمانی کۆریای باشور پێکدەهێنێت. هەناردەکردنی سەرەکی کۆریای باشور بریتییە لە بەرهەمە تەکنەلۆژییەکان، ئۆتۆمبێل، بەرهەمە نەوتییەکان و ئامێرەکان.

ڕووسیا:

پشکی بەرهەمی جیهانی: لەسەدا ١.٨

ڕووسیا لە پلەی حەوتەمی لیستەکەدایە و نزیکەی 1.83%ی بەرهەمی جیهانی بە بەهای 288 ملیار دۆلار بەشداری کردووە. ڕووسیا بە پلەی یەکەم بەرهەمی وزە (نەوت و گاز)، ئامێری سەربازی، تەکنەلۆژیای فڕۆکەوانی، ئۆتۆمبێل، ماددە کیمیاییەکان، ئامێری قورس و کەلوپەلی کشتوکاڵی بەرهەم دەهێنێت.

ئیتالیا:

پشکی بەرهەمی جیهانی: لەسەدا ١.٨

ئیتاڵیا لە ڕیزبەندی هەشتەمی ڕیزبەندی وڵاتانی بەرهەمهێنەری سەرەکیدایە و پێکهاتەی ئابوورییەکەی زۆر پشت بە بەرهەمهێنان و پیشەسازیی دەبەستێت. بەهای پیشەسازی بەرهەمهێنانی ئیتاڵیا نزیکەی ٢٨٤ ملیار دۆلارە و هەناردەکردنی سەرەکی وڵاتەکە بریتییە لە بەرهەمە کانزاییەکان، جلوبەرگ و پێڵاو، ئۆتۆمبێل و ماددە کیمیاییەکان.

مەکزیک:

پشکی بەرهەمی جیهانی: لەسەدا ١.٧

مەکسیک نزیکەی 1.7%ی بەرهەمی جیهانی بەشداری دەکات کە بەهای 266 ملیار دۆلارە. هەناردەی مەکسیک بریتین لە سووتەمەنی کانزایی، خۆراک، ئامێری گواستنەوە و ئامێرەکان.

فەرەنسا:

پشکی بەرهەمی جیهانی: لەسەدا ١.٦

کەرتی بەرهەمهێنانی فەرەنسا 1.65%ی کۆی بەرهەمی جیهانی پێکدەهێنێت کە بەهای نزیکەی 259 ملیار دۆلارە. هەناردەکردنی سەرەکی فەرەنسا بریتییە لە بەرهەمە کشتوکاڵییەکان، ئامێرەکان، فڕۆکە، بەرهەمە هایدرۆکاربۆنییەکان.

بەریتانیا:

شانشینی یەکگرتوو وڵاتێکی سەربەخۆیە کە پێکهاتووە لە ئینگلتەرا، سکۆتلەندا، وێڵز و ئێرلەندای باکور، نزیکەی 1.65%ی بەرهەمی جیهانی پێکدەهێنێت و بەهای کۆی بەرهەمهێنانی 259 ملیار دۆلارە. هەناردەکردنی سەرەکی بەریتانیا بریتین لە ماددە کیمیاییەکان، کاڵای دروستکراو و بەرهەمە خۆراکییەکان./.